گیاه بن سرخ

گياه وحشي كوهم.... گياه وحشي كوهم .،نه لاله گلدان

مرا به بزم خوشي ها ي خود سرانه خود مبر

به سردي سنگ خو گرفته دلم

مرا به خانه مبر، زادگاه من كوه است...

زنگ انقراض گیاهان دارویی و خوراکی در زاگرس جنوبی به صدا درآمده و این روزها گیاهان روییده در دامن دنا، جوان مرگ می شوند.

به گزارش سه نسل به نقل از مهر، بهار که می آید سفره سبز دنا پهن می شود و در آن بیش از 475 گونه گیاهی خوراکی و دارویی می روید و برکت این کوه پاک سرشت را به مردمان این دیار هدیه می دهد.

گیاهانی که از گذشته های دور تاکنون مرهم دردها و طعام روز و شب دنانشینان بوده اند، اینک از دست بوته چینان روز و شب ندارند و هر ساله رویشگاه هایشان کمتر می شود و طعم تلخ انقراض را می چشند.

این روزها کوههای دنا، این رستنگاههای امن گیاهان، زیر پای سیل عظیم بوته کنان می لرزد و گیاهان دارویی و خوراکی بی نظیرش را در میدانها و خیابانهای مرکزی شهر یاسوج و دیگر شهرهای همجوار می بیند که در دست زنان، مردان و حتی کودکانی است که از روی طمع و یا از سرنداری، چوب حراج بر این ثروت سبز خدادادی می زنند.

زرابی"، "کرفس"، "آنغوزه"، "لیزک"، "ریواس"، "بیلهر"، "تره"، "موسیر"و "جاشیر" برخی از گیاهان خوراکی و دارویی در این کوهها هستند که گل نداده و بهار ندیده معاش روستائیان و کالای پرقیمت بازارهای شهر می شوند.

25 گونه گیاهی کهگیلویه و بویراحمد در خطر انقراض

25 گونه گیاهی در کهگیلویه و بویراحمد به دلیل برداشت بی رویه در خطر انقراض هستند.

مراتع کوههای زاگرس در شهرستانهای بویراحمد و دنا رویشگاه بیش از دو هزار گونه گیاهی است که ۴۷۵گونه از این تعداد از نوع گیاهان دارویی هستند.

متاسفانه امروزه به دلیل افزایش جمعیت و نگاه اقتصادی برخی از مردم به این گیاهان، شاهد برداشت بی رویه گیاهان خوراکی و دارویی در استان، جهت امرار معاش هستیم.

این برداشتها که در سطح وسیع و همراه با ریشه کنی این گیاهان صورت می گیرد، موجب فقیر شدن مراتع این شهرستانها شده است.

بهره برداری بی رویه عامل انقراض

بهره برداری بی رویه و بسیار زیاد مردم از گیاهان خوراکی و دارویی مهمترین عامل به خطر افتادن حیات این گیاهان است

هم اکنون خطر انقراض گیاهانی همچون "زرابی"، "موسیر"، "باریجه"، "خاری"، "بن سرخ"، "چویل"، "بیلهر" و"آنغوزه" را تهدید می کند.

از میان این گونه ها، گیاه "زرابی" وضعیت خطرناکتری دارد به طوری که رویشگاه های آن در کوه دنا به شدت کاهش یافته است.

کاهش شدید رویشگاههای زرابی در دنا

این گیاه که "زرین گیاه" و "بادرنج بویه دنایی" نیز نام دارد، اولین باردر ارتفاعات دنا جمع آوری شد.

این گیاه به جز در دنا در ارتفاعات کرکس، دماوند، توچال و علی آباد کتول نیز پراکنش دارد و مورد بهره برداری قرار می گیرد اما در این منطقه بهره برداری از آن بسیار زیاد است.

هم اکنون وسعت منطقه رویش "بادرنج بویه دنایی" یا "زرابی" در ارتفاعات دنا بسیار کاهش یافته و به یک تا دو هکتار محدود شده است.

این گیاه مصارف دارویی متعددی از جمله تقویت سیستم ایمنی بدن، ضد التهاب و درمان ناراحتی های گوارشی و اعصاب دارد و بر این اساس بهعنوان یک گیاه دارویی موثر مورد استفاده قرار می گیرد

رشد و تکثیر این گونه گیاهی به ندرت صورت می گیرد وعوامل طبیعی مانند بهمن و بهره برداری زیاد از این گیاه از عوامل تهدید کننده حیاتزرابی بوده اند.

52 درصد گیاهان دارویی اروپا در دنا وجود دارد

475 گونه گیاه دارویی در کوه دنا می روید و این تعداد گیاه دارویی 52.2درصد کل گونه‌های گیاهی دارویی قاره اروپا و 26.6درصدگونه‌های گیاهی دارویی کشور را شامل می شوند.

دنا 46 گونه گیاهی آندومیک دارد و سه گیاه دارویی و کمیاب در دنیا شامل "باریجه"،"آنغوزه" و "گزانگبین" در این استان رویش می یابند.

آلودگی‌های شهری موجب افزایش گرایش مردم به طبیعت شده و متناسب با آن علاقه آنان به استفاده از گیاهان کوهی نیز افزایش یافته به همین دلیل مناطقی که پوشش گیاهیدارد و نزدیک به جاده اصلی واقع شده مورد هجوم افراد و برداشت‌های بی ‌رویه قرارمی ‌گیرد.

بیلهر طعم تلخ انقراض را می چشد

گیاه "بیلهر" که در ارتفاعات کوههای دنا می روید از دیگر گیاهان مهمی است که در شرف انقراض قرار دارد.

گیاه "بیلهر" یا کندل کوهییکی از گیاهان خانواده چتریان و در معرض انقراض است که در ارتفاعات بالای دو هزار و 500متر کوههای دنا در کهگیلویه و بویراحمد می روید

این گیاه تلخ که با گرفتن زهر آن شیرین می شود، یکی از گیاهان خوراکی مورد علاقه مردم این استان است که همین علاقمندی باعث شده در فصول بهار مورد هجوم قرار گیرد به طوریکه تا چند سال آینده اثری از این گیاه خوراکی در کوههای استان مشاهده نمی شود.

دو گونه گیاهی شامل "کرفس کوهی" و "بن سرخ" یا "لیزک" بر اثر تخریب و استفاده بی رویه در این استان در معرض خطر انقراض قرار دارند.

لیزک گیاهی است شبیه به تره که یک گیاه گل دار است و به طور وحشی می روید و بومی ایران است.

روزانه هزاران بوته در دنا ریشه کن می شود

روزانه هزاران بوته گیاهان خوراکی و دارویی در استان ریشه کن می شوند.

این وضعیت بسیار نگران کننده است زیرا برگشت پذیری این گیاهان به محیط بسیار کند و یا ناممکن است.

دنا این روزها حال روز و خوشی ندارد. روزی گرد و غبار عربی می آید و بر مخمل سبز آن رنگ خاکستری می پاشد و راه را بر نفس کشیدن درختان و گیاهان آن می بندد. روزی آتش، بلوطهای کهن دنا را ایستاده میمیراند و گاهی فعالیتهای توسعه ای غیر کارشناسی بر چهره سبز آن زخمی می نشاند.

حالاهم مراتع آن زیر پاهای سودجویان له می شود و به تاراج می رود و گنجینه گیاهان شفابخش آن یکی پس از دیگری دنا را با سنگها تنها می گذارند.

منابع طبیعی متعلق به همه نسل هاست. با این روند تخریب گنجینه های خدادادی دنا، چیزی جز حسرت و آه برای نسلهای آینده باقی می ماند.

گیاه بن سرخ

مطالب مشابه :

گیاهان دارویی کوههای هزارمسجد

گیاهان دارویی هزارمسجد (6) خواص دارویی و درمانی سیرکوهی یا موسیر

روش کاشت و برداشت سیر

عکس گیاهان 1

خوراکی ها چه طبعی دارند؟ (طبع سرد یا گرم یا معتدل ، خشک یا تر )

گیاه بن سرخ

پیاز (Allium)

گیاهان دارویی