فهرست دانشگاه های نخبه پرور کشور / آمار ایرانیان در میان برترینها

معاون پژوهشی و فناوری پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: براساس اطلاعات استنادی موجود در پایگاه ISI تعداد ۱۸۳۵ پژوهشگر ایرانی در دسته ۲۰ درصد برتر دانشمندان بین المللی قرار می گیرند.

دکتر علی گزنی در گفتگو با خبرنگار مهر، افزود: مقام معظم رهبری با اعلام سیاست های کلان علم و فناوری مسیر پیش رو برای توسعه علمی کشور، دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی را مشخص کردند. در این سند جذب افراد مستعد و با انگیزه، شناسائی نخبگان، پرورش استعدادهای درخشان، توجه ویژه به محققان و حمایت از نخبگان و نوآوران مورد تاکید قرار گرفته است. اما نخبگان علمی چه نقشی در مرجعیت علمی دارند؟

بخش قابل ملاحظه ای از تحقیقات صنعتی بر عهده اقلیتی از نخبگان علمی

معاون پژوهشی و فناوری پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: اقلیتی از نخبگان علمی مسیر توسعه علم در سطح بین المللی را تعیین و نقشه علم دنیا توسط همین گروه اندک ترسیم می شود. آنان سکان داران علم جهانی اند. این گروه از دانشمندان نه تنها کل دنیای علم در دست دارند، بلکه آنها تعیین می کنند که چه کسی و چه چیزی در شبکه علم جهانی دارای اعتبار است. بخش قابل ملاحظه ای از تحقیقات صنعتی بر عهده همین گروه است. بنابراین آنها شاهراه اصلی ارتباط صنعت و دانشگاه هستند.

وی خاطر نشان کرد: هر چند نخبگان علمی غالبا از بهره وری بالایی برخوردار بوده و مدارک زیادی تولید می کنند، اما نقش هدایتگری آنها باعث شده است که این دانشمندان بیش از آنچه تولید کرده اند، مورد ارجاع و استناد قرار گیرند. از همین رو می توان درک کرد که چرا در سند سیاست های کلی علم و فناوری به شایستگی جایگاه ویژه ای در چند ردیف برای نخبگان در حوزه علم در نظر گرفته شده است، زیرا میزان پیشرفت یک نظام علمی کاملا وابسته به تعداد نخبگانی است که توسط نظام به نحو شایسته ای بکار گمارده شده اند.

گزنی یادآور شد: امروزه نظام های ممیزی علم امکان تعیین نخبگان را آسان و سال ها است که این نظام ها با بهره گیری از اطلاعات خود پیش بینی می کنند که چه کسانی جوایز ویژه علمی در سطح بین المللی را دریافت خواهند کرد. تحلیل استنادها یا به بیان دقیق تر اندازه گیری کیفیت تحقیقات دانشمندان امکان این پیش بینی را فراهم می آورد. در نظام های ممیزی علم نخبگان علمی دارای رتبه های متفاوتی هستند. این رتبه نشان دهنده جایگاه آن ها در علم بین الملل است. دانشمندان یک درصد برتر، ۱۰ درصد برتر و ۲۰ درصد برتر از جمله این طبقه بندی ها هستند.

۱۰ درصد از دانشمندان برتر نیمی از علم دنیا را تولید می کنند

وی گفت: طبق آمارهای مستخرج از ISI تعداد ۱۴ درصد از کل مدارک علمی بین المللی، تنها توسط یک درصد از دانشمندان برتر تولید شده اند. در عین حال آنها ۲۴ درصد استنادهای دنیای علم را دریافت کرده اند. همچنین ۱۹ درصد از پژوهش های سفارشی از بخش صنعت توسط همین گروه صورت می گیرد. ۱۰ درصد از دانشمندان برتر نیمی از علم دنیا را تولید می کنند. همچنین تولیدات علمی این گروه ۷۰ درصد از کل استنادهای دنیا را دریافت کرده است. ۲۰ درصد از دانشمندان برتر در سطح بین المللی ۶۶ درصد از کل تولید علم دنیا را در اختیار دارند. این تولیدات ۸۵ درصد از کل استنادهای بین المللی را به خود اختصاص داده است. آنها نه تنها مرجع دنیای علمند، بلکه مرجع دنیای صنعت نیز محسوب می شوند. دنیای صنعت از قدرت علمی آن ها در طول زمان آگاه شده و از همین رو ۷۱ درصد از کل تحقیقات آن ها با کسب پشتوانه مالی انجام می شوند.

گزنی تاکید کرد: هر کشور دارای نظام علمی خاصی است، که از مجموعه ای عناصر و تعاملات آن ها با یکدیگر تشکیل شده است. تنها تعداد انگشت شماری از کشورها هستند که به جایگاه نخبگان پی برده و با برنامه ریزی از آن ها به خوبی بهره می جویند. سند سیاست های کلان علم و فناوری تداوم و تقویت حرکت های قبلی در سطح کشور را مورد تایید قرار داده و به طور همزمان بر برنامه ریزی جدی تر و عمیق تر در این زمینه تاکید دارد. به هر ترتیب باید خاطر نشان کرد که آنهایی که در نظام های علمی جذب و بکار گمارده می شوند از اثربخشی و بهره وری یکسانی برخوردار نیستند و نظام های علمی موفق تر هستند که بتواند نخبگان و افراد مستعد علمی را کشف، جذب و شکوفا کنند.

وی یادآور شد: کشورهای انگشت شماری با برنامه ریزی و با فراهم آوردن شرایط مختلف نه تنها به بارور کردن استعدادها در درون کشور خود می پردازند بلکه نخبگان را از سرتاسر دنیا جذب و در این زمینه در حال رقابت با یکدیگرند. آنها با جذب نخبگان خارجی نقایصی که ماهیتا در هر نظام آموزشی و علمی وجود دارد و باعث محدود شدن ظرفیت ها می گردد را برطرف می کنند.

به مدت دو دهه از هر ۸ دانشمند برجسته بین المللی یک نفر متعلق به کشورهای در حال توسعه بود

معاون پژوهشی و فناوری پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: در فاصله سال های ۱۹۸۱ تا ۲۰۰۳ از هر ۸ دانشمند برجسته بین المللی یک نفر متعلق به کشورهای در حال توسعه بود و در همین حال ۸۰ درصد آن ها جذب همان کشورهای انگشت شمار شده اند. این در حالی است که در سال ۲۰۱۰ نیمی از برندگان جوایز علمی در رشته های فیزیک، مهندسی، ریاضی و علوم رایانه در کشورهای پیشرفته تر علمی را نخبگان مهاجر دریافت کرده اند. آنها می دانند که امکان جذب و نگهداری نخبگان در سنین پایین تر بیشتر است به نحوی که نخبگان در سنین ۳۵ تا ۴۵ سال هفت برابر نسبت به آنهایی که از سن پنجاه سال گذشته اند بیشتر جذب می شوند.

گزنی اشاره کرد: عوامل فرهنگی از جمله مهمترین عواملی است که باعث جذب نخبگان علمی می گردند، از همین رو برنامه ریزی برای جذب نخبگان علمی جهان اسلام گزینه بسیار ایده آلی است و که گام اول در بالفعل کردن آن نیازمند تقویت دیپلماسی علمی با کشورهای اسلامی است. این ارتباط به شکل قوی در سایر حوزه ها با کشورهای اسلامی وجود دارد، اما تقویت بیشتر آن در حوزه های علمی در سند سیاست های کلان علم و فناوری مورد تاکید قرار گرفته است. اروپاییها از سال قبل در این زمینه گام برداشته و به پشتیبانی فرصت های مطالعاتی و سفرهای تحقیقاتی بین کشورهای اروپایی پرداخته اند. آن به ویژه تحقیقات مشترک بین چند کشور اروپایی را به نحو قابل ملاحظه ای مورد تشویق قرار می دهند.

معاون پژوهشی و فناوری پایگاه استنادی علوم جهان اسلام تاکید کرد: محققان کشور با حضور در عرصه های بین المللی تولید علم نشان داده اند که از ظرفیت های بیشماری برخوردارند، اما تمام محققان در کشور از بهره روی و اثربخشی یکسانی برخوردار نیستند. در داخل کشور نیز گروهی اندکی از دانشمندان بیشترین تولیدات علمی و استنادها را به خود اختصاص داده اند. همانگونه که در سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغ شده است سه محور اصلی می تواند به شکل دقیق تری در دستور کار نظام آموزش عالی کشور قرار گیرد و در این زمینه آیین نامه و نظام های ارزیابی و نظارتی مختلف برای تقویت هر چه بیشتر این سه محور قابل طراحی هستند: ۱) جذب افراد مستعد و با انگیزه های بالا در دانش افزایی ۲) شکوفا سازی استعدادهای جذب شده و ۳) جذب محققان نخبه از سایر کشورها با اولویت اصلی کشورهای اسلامی.

رتبه ۲۱ ایران در فهرست ۳۱۲۵ نخبه برتر علمی دنیا

وی گفت: موسسه ISI در سال ۲۰۱۴ فهرستی از ۳۱۲۵ نخبه برتر علمی دنیا را منتشر کرد. نباید این واقعیت علمی را فراموش کرد که این پایگاه به سمت تولیدات علمی کشورهای غربی گرایش بیشتری دارد. با وجود این، کشور از لحاظ تعداد نخبگان موجود در این فهرست حائز رتبه ۲۱ دنیا است. هر چند ۰.۴ درصد از نخبگان معرفی شده در این فهرست به ایران اختصاص دارد، اما کشورهایی مانند ایرلند، ایسلند، تایوان، ترکیه، رژیم اشغالگر قدس، هند، نروژ، آفریقای جنوبی، برزیل، روسیه، یونان، نیوزیلند، لهستان، مالزی و مجارستان همگی بعد از ایران قرار دارند. تنها اسامی پنجاه کشور از کل کشورهای دنیا در این فهرست مشاهده می شود. نخبگان معرفی شده از دانشگاه های تهران، صنعتی امیرکبیر، بین المللی امام خمینی (ره)، صنعتی نوشیروانی بابل، یاسوج، سمنان و آزاد هستند.

تعداد ۱۸۳۵ پژوهشگر ایرانی در دسته ۲۰ درصد برتر دانشمندان بین المللی

گزنی افزود: براساس اطلاعات استنادی موجود در پایگاه ISI تعداد ۱۸۳۵ پژوهشگر ایرانی در دسته ۲۰ درصد برتر دانشمندان بین المللی قرار می گیرند. هر چند این نخبگان به صورت کم و بیش در دانشگاه های مختلف کشور رشد کرده اند، اما در بین دانشگاه های جامع به ترتیب دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه شیراز دارای بیشترین تعداد نخبگان علمی هستند. در بین دانشگاه های صنعتی به ترتیب دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه شریف، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی بیشترین نخبگان علمی را دارا هستند. در بین دانشگاه های پزشکی نیز به ترتیب دانشگاه های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی اصفهان و علوم پزشکی تبریز بیشترین نخبگان علمی را جذب کرده و رشد داده اند.

وی تاکید کرد: نخستین گام در جهت برنامه ریزی به منظور صیانت و همچنین گام نهادن در جهت رشد و اعتلای هر چه بیشتر نخبگان علمی کشور، شناسایی آنهاست. نخبگان علمی کشور سرمایه هایی بدون جایگزین هستند، بنابراین بهره گیری از این دانشمندان برجسته در جهت پرورش نخبگان علمی بیشتر امری لازم است. سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری به شایستگی بر اهمیت شناسائی، صیانت و همچنین پرورش نخبگان تاکید کرده است و نهادینه کردن این مهم نیازمند تلاش آگاهانه تر و بیشتر دانشگاه ها، موسسات تحقیقاتی و همچنین نهادی مرتبط در این خصوص است.

فهرست دانشگاه های نخبه پرور کشور / آمار ایرانیان در میان برترینها

مطالب مشابه :

گزارشی از کنکور دکتری آزاد / عدم اختصاص مزایا به رتبه های برتر کنکور دکتری

اعمال20 درصدی معدل در کنکور کارشناسی ارشد/ شرایط شرکت دارندگان مدرک معادل

بورس دانشجویان دکتری توسط موسسات / تعداد دانشجویان دکترای پژوهش محور

نمونه کارنامه مجموعه کارشناسی ارشد ادبیات فارسی

جزئیات پذیرش بدون آزمون در دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه جامع علمی کاربردی

سایر منابع کارشناسی ارشد

فهرست دانشگاه های نخبه پرور کشور / آمار ایرانیان در میان برترینها

خواندن درس ادبیات فارسی توسط رتبه یک کنکور

تمام آنچه داوطلبان کارشناسی ارشددانشگاه آزاد باید بدانند

رشد 8 درصدی ظرفیت پذیرش کنکور کارشناسی ارشد/ پذیرش عادلانه و بدون استرس دانشجو