آمین آلیفاتیک - امین NH2
مقدمه
آمینها ، دسته وسیعی از مواد آلی نیتروژندار را تشکیل میدهند که در آنها ، اتم نیتروژن به یک یا دو یا سه گروه آلکیل و یا آریل متصل میباشد. آمینها بسته به تعداد گروههای موجود ، بعنوان نوع اول ، دوم و سوم تقسیمبندی میشوند. در این بخش ، آمینهای آلیفاتیک مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند.
آمین آلیفاتیک" src=" http://cdn.akairan.com/akairan/aka/images/a-da/da1/SH-24.jpg" alt="آمین آلیفاتیک" />
نامگذاری آمینها
برای نامگذاری آمینها ، روشهای متعددی مورد استفاده قرار میگیرند. سادهترین و مرسومترین آنها ، روش استفاده از کلمه آلکیل آمین یا آریل آمین میباشد. مانند:
C6H11-NH2: سیکلو هگزیل آمین
PhCH2)2NH): دی بنزیل آمین
CH3-NH2: متیل آمین
برای نامگذاری آمینهای نوع اول ، از آمینو آلکان نیز استفاده میشود، مانند:
C5H9NH2: آمینو سیکلو پنتان
C2H5-NH2: آمینو اتان
برخی از آمینهای حلقهای نام خاصی دارند و معمولا از این اسامی برای معرفی آنها استفاده می شود. آمینهای حلقهای با نام azacycloalkane نیز مشخص میشوند.
خواص آمینهای آلیفاتیک
تعدادی از آمینهای آلیفاتیک مانند 1 ,4- دیآمینو بوتان (Putrescine) و 1 ,5- دیآمینو پنتان (Codaverine) سمّی هستند و از فاسد شدن گوشت و ماهی ایجاد میشوند. برخی دیگر مانند 2- متیل آزیریدین ، سرطان زا تشخیص داده شدهاند.
با وجود این ، بسیاری از آمینها و مشتقات آنها ، دارای اثرات زیستی میباشند. از آن جمله پیپرازین (ضد انگل) ، هیستامین (تنگ کننده رگها) و نواکائین (بیهوش کننده) را میتوان نام برد.
خواص فیزیکی و خصلت اسیدی و بازی آمینهای آلیفاتیک
آمینهای نوع اول ، دوم و سوم میتوانند بعنوان دهنده و یا پذیرنده پیوند هیدروژنی عمل نمایند. ولی پیوند هیدروژنی آنها ضعیفتر از الکلها و آب میباشد و به همین علت ، آمینها نقطه ذوب و جوش پایینتری نسبت به الکلهای همکربن دارند. مثلا نقطه جوش متیل آمین ، 6- درجه و متانول ، 64 درجه سانتیگراد میباشد. آمینهای کوچک با هر نسبتی در آب حل میشوند.
آمینها در مقایسه با الکل ، اسیدها ی ضعیفتری میباشند، ولی با وجود این میتوان به کمک بازهای قوی عمل پروتونگیری از آمینها انجام داد. خاصیت بازی آمینها قابل ملاحظه میباشد و قدرت بازی آنها بوسیله استخلاف کنترل میشوند. لازم به یادآوری است که آلکیل آمینها درمقایسه با آریل آمینها قدرت بازی بیشتری از خود نشان میدهند.
روشهای تهیه آمینهای آلیفاتیک
از واکنش آمونیاک یا آمینهای نوع اول و دوم با هالیدهای آلکیل ، میتوان آمینها را تهیه نمود. از فعل و انفعال آمونیاک با هالیدهای آلکیل ، ابتدا منوآلکیل آمین تولید میشود. برای جلوگیری از ادامه واکنش ، لازم است که غلظت هالید آلکیل کم انتخاب شود. معمولا نوع محصول واکنش به مدت زمان انجان واکنش ، طبیعت ، غلظت هالید آلکیل ، نوع هالوژن و نوع کربنی که هالوژن روی آن قرار گرفته است، بستگی دارد. با کلریدها ، واکنش قابل کنترلتر میباشد و در صورت استفاده از یدید آلکیل ، آمونیوم چهارتایی تشکیل میشود. اگر غلظت CH3I کم باشد، میتوان آمینهای نوع دوم یا سوم را سنتز نمود.
میتوان با انجام واکنش آمیدور سدیم با یدیدهای آلکیل نوع اول در دمای پایین ، آمین نوع اول را بدست آورد. هالیدهای آلکیل نوع دوم و سوم به واکنش حذفی منجر میشوند و لذا برای تهیه آمین مربوطه مناسب نمیباشند.
واکنشهای شیمیایی آمینهای آلیفاتیک
آمونیاک و آمینهای آلیفاتیک در نقش بازهای قوی ، هسته خواه قوی و همچنین بعنوان اسید ضعیف در واکنشهای گوناگون شرکت میکنند. سادهترین واکنش آمینها ، پروتوندار شدن آنهاست که به نمک مربوطه منجر میشود. به همین علت ، معمولا از آمینها جهت جذب اسیدها ی آزاد شده در فعل و انفعالات شیمیایی استفاده میشود.
ویرایش و تلخیص:برگزیده ها
امین NH2 , تجزیه امین الیفاتیک نوع اول