المانیتور: ملک سلمان چگونه به صورت ناخواسته در حال نزدیک کردن ایران، قطر و ترکیه به یکدیگر است؟
به گراش انتخاب، این روابط عجیب همیشه عربستان را مرعوب میکند. این ترس عربستان به خوبی در لیست 13 ماده ای شروط عربستان برای قطر منعکس شده است . اولین درخواست کشورهای محاصره کننده قطر ار جمله عربستان و امارات و بحرین و مصر قطع روابط دیپلماتیک با ایران بوده است. این کشورها از قطر خواسته اند که اعضای سپاه را که در قطر حضور دارند اخراج کنند و روابط تجاری اش را با تهران محدود تر کند.
پاسخ قطری ها به این درخواست ها بعد از 48 ساعت اعلام شد. امیر جوان قطر با روحانی در تماس تلفنی گفت و گو کرد و گفت آغوش قطر به روی نقویت همکاری ها با ایران باز است و روابط ایران و قطر همیشه در حال تقویت و توسعه بوده است. رییس جمهور ایران نیز قول داد تهران پشت قطر بایستد و حریم هوایی ایران نیز بر روی هواپیماهای قطری باز شود. و مسیر های زمینی و دریایی نیز بر روی این کشور دوست و همسایه باز باشد.
ایران اقدامات متعددی داشته تا تاثیر محاصره قطر را کاهش دهد. نه ایران و نه دوحه هیچ کدام روابط تجاری فوق العاده ای با هم نداشتند . این روابط همچنان به دلیل فرخواندن سفیر دوحه در تهران بعد از بسته شدن سفارت عربستان تیره است.
به گفته یک منبع آگاه در ایران، بحران قطری هیچ کاری با ایران ندارد . آنها پای ایران را به این موضوع باز کرده اند تا به قطر فشار بیاورند. این کار با هدف فرقه ای کردن بحران بوده است. آنها میخواهند که به امیر قطر از بیرون از دورن فشار بیاورند تا نقطه نظرات رادیکالش را کنار بگذارد.
ایران همچنان همه این تحولات را تهدیدی منطقه ای میداند که ممکن است نتایج این آشوب دامن صلح و ثبات منطقه را بگیرد. به همین دلیل است که به گفته یک مقام ایرانی، تهران تصمیم گرفته دیپلماس آرامی را با قطردر پیش بگیرد تا بهانه به دست عربستان ندهد.
اقدامات ایران شامل تماس های تلفنی جواد ظریف با همتایان خود در منطفه و جهان و همچنین سفر او به آنکارا در پی اقدام تروریستی در تهران بوده است. این اقدامات نشان دهنده مدیریت جدی بحران در ایران است. حسین جابری انصاری معاون ظریف به دوحه سفر کرد تا پیام روحانی را مستقیما و شفاها به وزیر خارجه قطر منتقل کند. جابری انصاری درباره این سفر خود در مصاحبه ای گفته بود که این سفر نباید به معنای اقدام اپورتونیستی تعبیر شود. او گفته ما اپورتونیست و فرصت طلب نیستیم . ما دیدگاهی داریم که بلند مدت است و در این مدت سفرهای مختلفی توسط نمایندگان کشورهای مختلف به کشور ما صورت گرفته است. ما به دنبال ایجاد جنجال رسانه ای نیستیم چرا که همه چیز در منطقه ای که باید از جلوی لنز دوربین ها دور شود منجر به حساسیت ایجاد کردن خواهد شد.
از نظر ایران بحران اخیر خلیج فارس یک برهه حساس است. همه منطقه در هفته های بعد از سفر ترامپ به ریاض و اظهارات ضد ایرانی اش حساس شده است. گذار قدرت در عربستان و ولیعهد شدن بن سلمان یکی از این تحولات است. تهدید شروع یک جنگ منطقه ای علیه ایران دیگر یک توهم نیست. بیشتر به این دلیل که تهدید ولیعهد جدید به انتقال جنگ به ایران تهدیدی جدی است. همه اینها برای ایران جدی است و باید تصمیمات سختی را برای کنار آمدن با این تهدیدها اتخاذ کند. حتی ایرانی ها نیز این تهدیدات را در حال جابه جایی از سوریه و عراق و لبنان به سمت خلیج فارس می دانند.
در این رابطه سیاست گذاران در ایران به خوبی می دانند که قطر و ترکیه در یک جبهه اند و بعید است دیدگاه های منطقه ای ایران را به این راحتی ها بپذیرند. با این حال علی رغم این اختلافات آنکارا و دوحه، تهران را دشمن خود نمی دانند. این برای رسیدن به یک فهم مشترک از اختلافاتی که به لطف رویکرد های منطقه ای تهاجمی ریاض ایجاد شد است کافی است. ریاض هر سه کشور را عامل اصلی شکنندگی ثبان منطقه ای میداند. مشکل بعدی که باعث نگرانی ایران بوده اصرار عربستان به ایجاد یک جریان ضد ایران در منطقه است. این یعنی قدم بعدی ترامپ و سعودی ها مستقیما ایران خواهد بود.