فرصت روحانی
انتظارات آیت‌الله‌هاشمی از رئیس‌جمهور به روایت فعالان‌سیاسی
فرصت روحانی
بهار سال گذشته آخرین بهار حیات آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی بود؛ بهاری که شاید به خوبی می‌دانست زمستانش یعنی خداحافظی با ملت. مبارزه در زمان رژیم سابق، تلاش برای پیروزی انقلاب اسلامی، سازماندهی تشکیلات مختلف در کشور و... همه و همه به او قدرت تشخیص عملکرد ملت در هر برهه‌ای را داده بود.
چنان‌که به خوبی می‌دانست نیاز مردم چیست. همین مردم در سال 92 به کاندیدایی رأی دادند تا مجری برنامه‌های سازندگی و توسعه‌ای باشد که او آغاز کرده بود. آیت‌ا... هاشمی پس از عدم احراز صلاحیتش، دکتر حسن روحانی را نزدیک‌ترین فرد به خود برای اجرای برنامه‌ها دید و به صراحت گفت: «حسن روحانی با مشورت بنده قدم در راه انتخابات گذاشت و با احترامی که برای کاندیداهای دیگر قائلم به دکتر روحانی رأی می‌دهم و وی را برای تصدی قوه مجریه مناسب می‌دانم». تایید آیت‌ا... هاشمی یعنی تعیین تکلیف رأی میلیون‌ها شیفته اعتدال و خدمت به کشور، و زمینه‌ساز حضور روحانی در جایگاه ریاست‌جمهوری شد.
بنابراین تعجب ندارد که روحانی در بیشتر سخنرانی‌هایش از آیت‌ا... هاشمی یاد کند، چراکه چارچوب اداره دولت و کلید موفقیت را از ایشان دریافت کرده است. وضعیت انتخابات 96 هم همین‌گونه بود، چنان‌که محمد شریعتمداری، معاون رئیس‌جمهور، عنوان کرده بود: «حضور در انتخابات 96 خواسته آیت‌ا... هاشمی از روحانی بود.» و عین این جمله را حسن روحانی چند روز قبل بر سر مزار آیت‌ا... هاشمی بیان کرد: «هاشمی از من خواست نامزد شوم و حتی گفت که رقبایت چه کسانی خواهند بود». آنچه رئیس‌جمهور بیان کرد گویای آن است که آیت‌ا... هاشمی تدابیری برای دولت دوم روحانی اندیشیده و در چند مورد نیز اشاره‌ای به آن داشته است، مانند مرداد 95 که با اشاره به پیشرفت‌ها در علوم پایه و حوزه‌های تخصصی علم و تکنولوژی گفت که دولت دوم آقای روحانی می‌تواند ما را به آنجا برساند.
روحانی 96 از دیدگاه ابطحی
محمدعلی ابطحی معاون پارلمانی دولت اصلاحات در توصیه به حسن روحانی به «آرمان» می‌گوید: دکتر حسن روحانی دهه انتهایی حیات آیت‌ا. . . هاشمی را مد نظر قرار دهد و مثل او رفتار کند. رفتار آیت‌ا. . . هاشمی با آنچه ملت انتظار داشتند تطابق داشت. انتظار می‌رود آقای روحانی همچنین عمل کند. وی افزود: روحانی 96 باید مانند آیت‌ا. . . هاشمی در آخرین دهه حیاتش باشد.
توصیه آیت‌ا. . . هاشمی به روحانی
آیت‌ا... هاشمی واقف بود که روحانی توانایی به ثمر رساندن برنامه‌ها در بخش‌های مختلف مانند سازندگی، بهبود فضای اجتماعی و اقتصادی، رفاه و... را دارد.
آیت‌ا... هاشمی به خوبی واقف بود که رأی مردم در اردیبهشت 96 به روحانی است و می‌تواند مشکلات را حل کند، چنان‌که فاطمه هاشمی دختر آيت‌ا... این‌چنین به این نکته اشاره کرده بود که «پدرم بارها گفتند من مطمئن هستم اگر روحانی دوباره به میدان بیاید رأی خوبی خواهد آورد و بهتر از دور اول مشکلات کشور را حل خواهد کرد.» روحانی چند روز پیش بر سر مزار آیت‌ا... هاشمی گفت: «حضور، مشارکت، فداکاری و نشاط مردم، بار مسئولیت ما را صدچندان کرده است، همه تلاش ما این است به وعده‌هایی که به مردم داده‌ایم، عمل کنیم و در مقام عمل خواست آنها را محقق کنیم.» رئیس‌جمهور برنامه خود را به نحوی تنظیم کرده که در مسیر تعیین‌شده آیت‌ا... هاشمی گام بردارد، چنان‌که در 9 اردیبهشت با بیان اینکه «امروز ما باید راه هاشمی را ادامه دهیم»، تصریح کرد: «ما مسیر عدالت، اعتدال و اصلاحات را رها نخواهیم کرد.
ما در مسیری که در سال ۹۲ با هم آن را آغاز کردیم، تا امروز در همان مسیر حرکت کرده‌ایم، امروز هم باید راه را ادامه بدهیم.» اما ریل‌گذاری آیت‌ا... هاشمی برای دولت دوم روحانی به چه نحوی بود؟ پاسخ این سوال را یاسر هاشمی فرزند کوچک آیت‌ا... چنین داده است: پدر فکر می‌کرد، برنامه‌ای که آقای روحانی در دور اول آغاز کرد در دور دوم تکمیل شود. ایشان پیش‌بینی می‌کرد مردم حمایت می‌کنند تا برنامه آقای روحانی به نتیجه برسد و فکر می‌کردند که این برنامه‌ها در چهار سال دوم کامل می‌شود و مردم نتایج آن را می‌بینند. آیت‌ا... هاشمی امیدوار بود بعد از دولت‌های نهم و دهم و آمدن آقای روحانی، کشور در حوزه اقتصادی، فرهنگی و شاخص‌های فساد و تورم و... دوباره به مسیر خود بازگردد.»
اکنون زمان ترمیم است
دکتر حسن روحانی وعده داده است که مسیر آیت‌ا... هاشمی را طی کند که رفتار و عملکرد او نشان داده برخلاف این مسیر حرکت نخواهد کرد، اما پیمودن این مسیر به سادگی میسر نیست و نیازمند برنامه‌ریزی است. بنابراین اکنون بیشتر آگاهان این پیشنهاد را به دکتر روحانی دارند که اقدامات خود را برای تحقق خواست آيت‌ا... هاشمی آغاز کند که همان آبادانی کشور در تمام عرصه‌هاست. شاید بتوان در کلام از 4 سال برای رسیدن به هدف سخن گفت، اما عیان است که باید مقدمات پیمودن مسیر را فراهم کرد. یعنی روحانی باید از هم‌اکنون به فکر سازماندهی استانداران و مدیران استانی و منطقه‌ای باشد که اگر زمان بگذرد، این امور با چالش‌هایی مواجه خواهد شد. 4 سال دولت اول زمان خوبی برای شناخت نقاط ضعف و کاستی‌ها بود. بنابراین اکنون زمان ترمیم است نه آغاز، چراکه چشم 24میلیون رأی‌دهنده و حتی کسانی که به دیگر کاندیداها رأی داده‌اند به روحانی است که برای رسیدن به اهداف تعیین‌شده چه برنامه‌ای دارد.
3 خواسته آیت‌ا... هاشمی
آیت‌ا... غرویان استاد حوزه و دانشگاه هم درباره انتظارات آیت‌ا... هاشمی از دکتر حسن روحانی به «آرمان» گفت: آیت‌ا... هاشمی سه خواسته از حسن روحانی داشت که شامل مردمداری و مردم‌دوستی؛ اعتدال و اخلاق نیکو و مهربانی بود. آرمان‌های آیت‌ا... هاشمی در این سه مورد تعریف می‌شود و روحانی باید راه هاشمی را ادامه دهد. وی در پاسخ به این سوال که مگر سازندگی مدنظر آیت‌ا... هاشمی از آرمان‌های ایشان برای دکتر روحانی نبود، توضیح داد: سازندگی زیرمجموعه مردمداری است. سعادت، توسعه و پیشرفت کشور در مردمداری و به فکر مردم بودن جای می‌گیرد.
اندیشیدن به توسعه ملی
مهدی مطهرنیا، آینده‌پژوه سیاسی، در مورد نگرش و دیدگاه آیت‌ا... هاشمی به دولت روحانی به «آرمان» می‌گوید: روحانی اگر بخواهد در مسیر آنچه آیت‌ا... هاشمی برای آینده ایران می‌خواست گام بردارد، باید به توسعه ملی ایران و ایرانیان توسعه‌یافته در آینده جهان بیندیشد و گام‌هایی مستحکم، استوار و شجاعانه و قاطعانه در برابر موانع گوناگون و ابعاد مختلف ملی منطقه‌ای و بین‌المللی بردارد. این کار ساده‌ای نیست، اما او باید در این مسیر حرکت کند.
اعتدال؛ اندیشه هاشمی
نعمت احمدی از حقوقدانان نزدیک به آیت‌ا... هاشمی به «آرمان» توضیح می‌دهد: مرحوم آیت‌ا... هاشمی بعد از وقایع سال 84 و تندروی‌های احمدی‌نژاد همواره سعی داشت زمینه‌های در قدرت قرار گرفتن یک دولت اعتدالی را فراهم کند که این مهم با پیروزی دکتر روحانی محقق شد و در دولت دوم دکتر روحانی باید ادامه داشته باشد. این حقوقدان به ذکر خاطره‌ای از مرحوم هاشمی بسنده کرد و گفت: آیت‌ا... هاشمی می‌گفت با حضور شخصیت اعتدالی مانند دکتر روحانی، دیگر خیالم از آینده انقلاب راحت است. احمدی گفت: آیت‌ا... هاشمی در واپسین روزهای زندگی‌اش درباره آقای روحانی به من گفت: «با وجود این دولت دیگر می‌توانم با خیال راحت از این دنیا به جهان باقی بروم».
شرایط تحول مهیاست
در همین راستا یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده مجلس ششم به «آرمان» می‌گوید: «آقای روحانی در موقعیت اوج قرار داشته و وضعیت مناسبی دارد تا بتواند به خوبی کارها را پیش ببرد. البته این بدین معنی نیست که او در دولت اول خود خوب عمل نکرد، بلکه در مجموع دولت اول موفق بوده است. از سوی دیگر سختی‌هایی که وجود داشت موجب می‌شد که این عملکرد مطلوب به خوبی جلوه نکند و به اندازه‌ای که انتظار می‌رود نتایج خود را در زندگی مردم نشان ندهد. در این دولت قطعا کارهای جدی و حیاتی صورت می‌گیرد که بخشی از آن در همین دوره آثار خود را نشان خواهد داد و بخشی از آن به‌طور طبیعی در دولت بعدی آشکار خواهد شد.» احمد شیرزاد ادامه داد: «اکنون دولت مشکلات عمیق برجام را ندارد، هرچند هنوز مشکلات جدی در سیاست خارجی داریم. به هر حال رقبا و دشمنانی که چه در منطقه و چه در سطح جهان داشتیم هنوز کارشکنی می‌کنند.
البته آنها دیگر در شرایطی که جامعه بین‌المللی از آنها حمایت کند، نیستند، اما این مسائل به عنوان دشواری و مشکل تلقی می‌شود.» وی با بیان اینکه پشتوانه آرای آقای روحانی و حمایت مردمی از دولت روحانی بسیار بیشتر از دوره گذشته است، یادآور شد: «بردی که آقای روحانی داشته بسیار شیرین و قاطع بوده که در نتیجه می‌تواند با پشتوانه این رأی مردمی، خیلی جدی‌تر در صحنه حاضر شود که آثار اعتماد به نفس را در اظهارات اخیر روحانی می‌بینیم. اتفاق دیگری که افتاده این است که بحران کاهش شدید قیمت نفت در سال 94 را پشت سرگذاشته‌ایم.
وضعیت قیمت نفت هرچند ایده‌آل نیست اما مساعد‌تر از گذشته است. می‌توان از اقدامات بسترساز و زمینه‌ساز در دولت قبل آقای روحانی بهره‌برداری کرد، بخصوص در زمینه ریل‌گذاری‌هایی که در اقتصاد انجام شد و به قول آقای جهانگیری اکنون می‌شود، ماشینی که از ته دره درآمده را شست و به حرکت درآورد. شرایط برای اینکه این دولت بتواند خودی نشان دهد و صحنه جامعه را با یک تحول چشمگیر بخصوص در زمینه اقتصادی روبه‌رو کند مهیاست، اما نباید فرصت را از دست داد.»
اخبار سیاسی - آرمان