قانونفروشی در کلانشهرها
هم شهر را میفروشیم، هم قوانین شهرسازی را! این خلاصه گفتههای عباس آخوندی در گفتوگویی است که به تازگی انجام داده است.
در شرایطی که حادثه تلخ پلاسکو زنگ خطر را برای ایمنی ساختمانها به صدا در آورده، مباحث قدیمی در این زمینه بار دیگر مطرح شده است؛ مباحثی که اثبات میکند ساختمانهای ایران به ویژه در کلانشهری مانند تهران روی بمب ساعتی هستند. از طرفی ایمنی ساخت و ساز رعایت نمیشود، ساختمانهای فرسوده تعمیر و ایمنسازی نمیشوند و از سوی دیگر، اطلاعات دقیقی درباره وضعیت ایمنی ساختمانها در دست نیست. با وجود تمامی این مشکلات نباید تصور کرد که ماجرا به گذشته باز میگردد؛ تخلفات که خود را در ساخته شدن ساختمانهای نا ایمن نشان میدهد ادامه دارد، چرا که به اذعان وزیر راه و شهرسازی از طرفی ضوابط درستی وجود ندارد و عملا شهرداریها شهر فروشی میکنند و از طرف دیگر آن ضوابط حداقلی که وجود دارد نیز رعایت نمیشود: قانون فروخته میشود!
هشدار درباره تخطی از قوانین
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به صدور مجوز احداث ۲۷۵ برج در معابر زیر ۱۲ متر و سه برج در معابر کمتر از شش متر گفت: نگران این موضوع هستم که حادثه پلاسکو به تراژدی تک ساختمان محدود شود و مساله اصلی که تخطی مدیریت شهری از قوانین و مقررات است را فراموش کنیم.
به گزارش ایسنا، عباس آخوندی اظهار کرد: مساله آتشسوزی ساختمان پلاسکو را نباید به یک ساختمان یا سازمان آتشنشانی تنزل داد بلکه مساله اصلی مربوط به نحوه مدیریت شهری در ایران است. من چه در این دوره و چه در دوره پیشین که مسئولیت وزارت مسکن و شهرسازی را بر عهده داشتم این بحث را مطرح میکردم که معضل ما در کلانشهرهای ایران و مشخصا تهران مساله شهرفروشی و فروش ضابطه است. او ادامه داد: هر قانون، ضابطه، مقررات شهرسازی و مقررات ساختمانی که وضع کنید باید ضمانت اجرایی داشته باشد. اگر قرار باشد مدیریت شهری بتواند این ضوابط را برای ایجاد درآمد برای شهرداری بفروشد، دیگر نمیدانم چه پاسخی به سوالات مطرح شده درباره حادثه پلاسکو بدهم.
آخوندی افزود: اساسیترین بحث من این است که این موضوع را نمیتوان به تک ساختمانها تقلیل داد، بلکه باید به نظام توسعه شهری برگرداند. وقتی به آمار نگاه میکنیم برای معابر بین شش تا ۱۲ متر شهر تهران ۲۷۵ مجوز احداث بنای بیش از ۱۱ طبقه و حتی در معابر کمتر از شش متر سه مجوز ساختمان بلندمرتبه صادر شده است. وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: وقتی چنین وضعی داریم تصور تک بنا نمیدانم چه تصوری است که به آن میپردازیم. به نظر من اصلیترین مساله ما بازنگری در نظام مدیریت شهر و حاکمیت قانون در ایران است. زمانی در ایران بحث حاکمیت قانون مطرح شد که عده ای موضوع را به سخره گرفتند و از کنار آن گذشتند. بر همین اساس اوایل وقتی صحبت از تراکمفروشی میشد آن را نوعی جرم آشکار تلقی میکردند اما بعدها از شدت تکرار تبدیل به مسالهای عادی شد.
نصف بودجه شهرداری از تراکمفروشی است
آخوندی با اشاره به بودجه شهرداری تهران تاکید کرد: بودجه سال ۱۳۹۶ شهرداری تهران که چندی پیش توسط شورای شهر به تصویب رسید حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان است که در آن نوشته شده درآمد حاصل از محل فروش تراکم هشت هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان. با این وضع اگر شما ضابطه قرص و محکمی برای تک بنا بگذارید، چه نتیجه ای میگیرید؟او ادامه داد: پایه بسیار قرص و محکم زندگی مدرن، حاکمیت قانون و نظارت عمومی بر اجرای قانون است.
یعنی کسی جرات نمیکند در زندگی مدرن از قانون تخطی کند ولی وقتی در یک شهر اینطور قانون فروخته میشود در این بستر هرچه ضابطه هم بگذارید دردی را دوا نمیکند. به همین دلیل لازم است مقداری از تک بنا به ساختار محیطی برگردیم که این اتفاقات در آن رخ میدهد. البته تک بنا هم مهم به عنوان موضوعی ثانویه مهم است اما مساله اصلی جای دیگری است. وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه معضلات مدیریت شهری مختص تهران نیست، خاطرنشان کرد: در همه کلانشهرها از جمله شیراز، اصفهان و مشهد شاهد چنین وضعیتی هستیم.
در اصفهان کنار میدان نقش جهان یک بنای بلندمرتبه ساختند. زمانی هر جای شهر مشهد وارد میشدید گنبد امام رضا (ع) به عنوان یک نگین دیده میشد اما الان به دلیل احداث ساختمانهای بلندمرتبه در اطراف حرم باید کلی بگردیم تا گنبد را پیدا کنیم. سال گذشته در همین مشهد ساختمانی دچار آتشسوزی شد که نتوانستند ساختمان را نجات دهند. آخوندی، زندگی مدرن شهری در ایران را دچار اختلال کلی دانست و افزود: من نگرانم که داستان پلاسکو به سمت یک ساختمان هدایت شود و بعد هم در تراژدی آتشنشانان که واقعا جانفشانی و فداکاری کردند خلاصه شود. آتشنشانان از جان مایه گذاشتند اما باید از این موضوع که حادثه پلاسکو را در یک تراژدی خلاصه کنیم و مساله اصلی را به فراموشی بسپاریم پرهیز کنیم.
بیاطلاعی از تعداد ساختمانهای پرخطر
رئیس جدید سازمان نظام مهندسی در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر اینکه آیا آماری از تعداد ساختمانهای پُرخطر تهران در اختیار دارید، اظهار کرد: با توجه به اینکه این مساله تاکنون هیچ متولی نداشته است بعید میدانم کسی آماری داشته باشد که چند ساختمان پر خطر در تهران داریم. حسن قربانخانی تصریح کرد: یکی از نقاط ضعف همین است و تا زمانی که اطلاعی نداریم نمیتوانیم از وقوع چنین حوادثی جلوگیری کنیم. او با تاکید بر اینکه شناسایی ساختمانهای پُرخطر حمیت ملی میخواهد، افزود: به جای اینکه کسی سعی کند طرف دیگری را مقصر جلوه دهد باید احساس مسئولیت کنیم تا با کمک همدیگر از بروز چنین حوادثی جلوگیری به عمل آید.
اخبار اجتماعی - آرمان