کشف گروه جدیدی از مولکول‌ها با کاربردهای فراوان در پزشکی
به گزارش ایسنا و به نقل از سایت فیز، این هفته در گزارشی که در نشریه Nature Communications به چاپ رسیده، محققان از روش سنتزی خود برای تولید کواسی‌کاتنان‌ها پرده برداشتند؛ مولکول‌های "چوب‌شور" مانندی که از دو حلقه مولکولی تشکیل شده‌اند که در جهت‌های مخالف هم در مرکز یک اتم کربن به هم متصل شده‌اند. این کشف گام مهمی به سمت ساخت لاسوپپتیدهاست؛ مولکول‌های جدیدی که می‌توانند کاربردهای زیادی در پزشکی و درمان بیماری داشته باشند.
این کشف حاصل پنج سال کار تحقیقاتی گروه مطالعات شیمی آلی این دانشگاه است که به سرپرستی پروفسور فان مارسوین و با همکاری دانشجویانش به انجام رسیده است.
لاسوپپتیدها پروتئین‌های کوچکی هستند که همان‌طور که اسم‌شان نشان می‌دهد از حلقه‌های مولکولی حول یک طناب تشکیل شده‌اند. آن‌ها اولین‌بار در قرن جاری از باکتری‌ها استخراج شدند. آنالیز دی.ان.ای(DNA) به تازگی نشان داده است که لاسوپپتیدها در دنیای باکتری‌ها بسیار متداول‌اند. کارکرد زیستی آن‌ها این است که به عنوان یک عامل ضد باکتری بر ضد میکروارگانیسم‌های دیگر عمل می‌کنند. بنابراین نوعی ضدباکتری یا آنتی‌بیوتیک هستند.
این واقعیت که 15 سال بعد از کشف لاسوپپتیدها شیمی‌دان‌ها هنوز نتوانسته‌اند راهی برای شناسایی ساختار معماری منحصربه‌فرد این مولکول‌ها پیدا کنند ریشه در پیچیدگی زیاد این مولکول‌ها دارد.
سختی کار اینجاست که طناب معمولا اتصال بسیار محکمی با حلقه دارد. این نکته لاسوپپتیدها را از روتاکسان‌ها متمایز می‌کند. روتاکسان‌ها همان پپتیدهایی هستند که شیمی‌دان اسکاتلندی سر فریزر اتودارت سال گذشته به خاطر آن‌ها جایزه نوبل را از آن خود کرد. طنابی که در ساختار روتاکسان‌ها وجود دارد بدون پیچیدگی خاصی از درون حلقه عبور می‌کند.
از آنجا که عبور طناب از روی حلقه برای سنتز لاسوپپتیدها غیرممکن است، شیمی‌دان‌های دانشگاه آمستردام از روش متفاوتی استفاده کرده و حلقه را واداشته‌اند که در جای درست در اطراف طناب بسته شود. این تغییر عمل کرد. آن‌ها در نهایت توانستند داربست مولکولی بسازند که در آن حلقه به درستی در اطراف طناب قرار می‌گیرد. این روش سنتزی جدید گام مهمی به سوی سنتز لاسوپپتیدهای کارکردی است.