رژیم غذایی در بیماران کم خونی آنمی - رژیم درمانی در کم خونی

 

 

رژیم درمانی در کم خونی

رژیم درمانی در کم خونی

کم‌ خون ی وضعیتی است که در آن تعداد یا اندازه گلبول‌های قرمز و یا مقدار هموگلوبین موجود در خون کاهش یافته و تبادل اکسیژن و دی‌اکسیدکربن بین خون و سلول‌هادچار اختلال می‌شود. از علل ایجادکننده کم‌ خون ی می‌توان کمبودهای تغذیه ‌ای، خون ریزی، ناهنجاری‌های ژنتیکی، بیماری‌های مزمن و یا مسمومیت ‌های دارویی را نام برد. منظور از کم‌ خون ی‌های تغذیه ای کم‌ خون ی‌هایی است که در اثر دریافت ناکافی مواد مغذی ایجاد می‌شوند.

از مهم‌ترین مواد مغذی جهت خون ‌سازی که کمبود آن‌ها موجب بروز کم‌ خون ی می‌شود می‌توان به آهن،‌ ویتامین ب 12 و اسیدفولیک اشاره کرد. از بین آن‌ها کم‌ خون ی ناشی از فقر آهن یکی از شایع‌ترین کم‌ خون ی‌های تغذیه ‌ای است.


کم‌ خون ی ناشی از فقر آهن

فقر آهن یکی از شایع‌ترین اختلالات تغذیه ‌ای در کشورهای در حال توسعه و مهم‌ترین علت کم‌ خون ی تغذیه ای در کودکان و زنان در سنین باروری است که با ایجاد گلبول‌های قرمز کوچک و کاهش میزان هموگلوبین مشخص می‌شود که این بیماری سبب اتلاف منابع و مراقبت‌های بهداشتی ، کاهش بهره‌وری در اثر افزایش میزان مرگ و میر ابتلا به بیماری در مادران و کودکان و بالاخره کاهش ظرفیت جسمی‌ و روانی در بخش بزرگی از جامعه می‌شود.

میزان نیاز به آهن

میزان نیاز به آهن براساس سن، جنس و وضعیت فیزیولوژیکی افراد متفاوت است. مثلا زنان باردار به علت افزایش حجم خون ، رشد جنین و جفت و سایر بافت‌ها به آهن بیشتری نیاز دارند. به همین دلیل بیش از سایرین در معرض خطر کم‌ خون ی قرار دارند. در شیرخوار ان در صورت سلامت مادران، میزان آهن موجود در شیر مادر برای 6ـ4 ماه اول زندگی کافی است. ولی در مورد نوزادانی که با وزن کم متولد می‌شوند، ذخایر آهن کم بوده و باید از 3 ماهگی آهن اضافی به صورت قطره خوراکی خورانده شود. همچنین بستن پیش از موقع بند ناف نیز به این دلیل که نوزاد را از یک سوم کل خون ش محروم می‌کند، خطر فقر آهن را افزایش می‌دهد.

دلایل فقر آهن

دلایل گوناگونی برای کمبود آهن وجود دارد که از آن جمله می‌توان به علل زیر اشاره کرد

1 ـ دریافت ناکافی آهن به دلیل رژیم غذایی مورد استفاده که در آن آهن کمی ‌وجود دارد، مانند بعضی از رژیم‌های گیاه خواری.

2 ـ جذب ناکافی آهن در اثر اسهال ، کاهش ترشح اسید معده ، مشکلات گوارشی یا تداخلات دارویی و داروها یی مثل کلستیرامین، سایمتیدین، پانکراتین، رانیتیدین و تتراسایکلین).

3 ـ افزایش نیاز به آهن برای افزایش حجم خون در دوران نوزادی، نوجوانی ، بارداری و شیردهی.

4 ـ خون ‌ریزی زیاد در دوران عادت ماهانه و یا در اثر جراحات یا ناشی از همورویید (بواسیر) یا بیماری‌های بدخیم و انگل‌ها. کمبود آهن در مردان بزرگسال معمولا در اثر از دست دادن خون است.

علایم کم‌ خون ی ناشی از فقر آهن

بعضی از علایم کم‌ خون ی فقر آهن عبارتند از:

رنگ پریدگی پوست، زبان و مخاط داخل لب و پلک چشم‌ها، خستگی زودرس، سرگیجه و سردرد ، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها، حالت تهوع و در کم‌ خون ی شدید گود شدن روی ناخن(ناخن قاشقی).

درمان کم‌ خون ی ناشی از فقر آهن

برای درمان کم‌ خون ی از چند روش استفاده می‌شود که بهترین و کم‌خطرترین آن‌ها استفاده از مکمل ‌های خوراکی است. درمان با نمک‌های ساده آهن مثل سولفات فروی خوراکی کاملا موثر بوده و به شکل قرص ، کپسول یا مایع است و باید مصرف آن‌ها تا چندین ماه ادامه یابد.

چنانکه این قرص ‌ها با معده خالی مصرف شوند جذب آن‌ها بهتر و بیشتر صورت می‌گیرد، ولی در این حالت سبب تحریک معده و بروز مشکلات گوارشی می‌شوند. عوارض گوارشی ناشی از مصرف آهن نظیر تهوع، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می‌توان به حداقل رساند، به شرطی که آهن را با میزان بسیار کم مصرف کرده و به تدریج به میزان آن افزوده تا به حد مورد نیاز بدن برسد. بهتر است قرص آهن در آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابند.

ویتامینC جذب آهن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل معمولا مصرف ویتامین C به همراه آهن پیشنهاد می‌شود. علاوه بر درمان دارویی باید به میزان آهن قابل جذب در غذا نیز توجه کرد. جذب آهن غذا اغلب تحت تاثیر شکل آهن موجود در آن می‌باشد. آهن موجود در پروتئین ‌های حیوانی مانند گوشت گاو ، ماهی، پرندگان (آهن هم) بیشتر جذب می‌شود، در حالی که جذب آهن پروتئین ‌های گیاهی مانند سبزی ‌ها و میوه‌ها (آهن غیرهم) کمتر می‌باشد. باید توجه داشت که ویتامینC جذب آهن سبزی ‌ها و میوه‌ها (آهن غیرهم) را بیشتر می‌کند. مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد از غذا می‌تواند جذب آهن را تاحدصفر تا پنج درصد کاهش دهد.

قهوه ، تخم‌مرغ، شیر و لبنیات، نان گندم، حبوبات (حاوی اسید فیتیک) و فیبرهای غذایی جذب آهن را به علت تشکیل کمپلکس‌های نامحلول کاهش می‌دهند. بنابراین فرآورده‌های حاوی آهن، طی یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از مصرف هر یک از این مواد نباید مصرف شود.

منابع غذایی آهن دار

منابع غذایی آهن‌دار عبارتند از جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزی ‌های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری ، اسفناج و حبوبات، مثل عدس و لوبیا همچنین میوه‌های خشک (برگه‌ها) بخصوص برگه زردآلو و دانه‌های روغنی.


عوامل افزایش دهنده جذب آهن و منابع غذایی آن‌ها:

1ـ اسید سیتریک و اسید اسکوربیک یا ویتامین ث که در آلو ، خربزه، ریواس، انبه ، گلابی ، طالبی، گل کلم، سبزی ‌ها، آب پرتقال ، لیمو شیرین ، لیمو ترش ، سیب و آناناس وجود دارند می‌توانند عوامل افزایش دهنده جذب آهن در بدن باشند.

2 ـ اسید مالیک و اسید تارتاریک که در هویج، سیب زمینی ، چغندر ، کدوتنبل، گوجه فرنگی ، کلم پیچ و شلغم موجود است نیز سبب افزایش جذب آهن می‌شوند.

3 ـ محصولات تخمیری مثل سس سویا نیز در این دسته از عوامل گنجانده می‌شود.


توصیه‌های کلی زیر را به کار ببندید:

1 ـ استفاده از غذاها یی که غنی از آهن می‌باشند.

2 ـ استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین ث هر وعده غذایی جهت جذب بهتر آهن (مثل پرتقال ، گریب‌فروت، گوجه فرنگی ، کلم، توت فرنگی ، فلفل سبز ، لیمو ترش )

3 ـ گنجاندن گوشت قرمز، ماهی یا مرغ در برنامه غذایی.

4 ـ پرهیز از مصرف چای یا قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا.

5 ـ برطرف کردن مشکلات گوارشی و یبوست.

6 ـ تصحیح عادات غذایی غلط (مثل مصرف مواد غیر خوراکی مانند خاک، یخ) که خود از علایم کم خونی فقر آهن می باشند.

7 ـ مشاوره با پزشک و متخصص تغذیه جهت پیشگیری به موقع و یا بهبود کم‌ خون ی.

8 ـ استفاده از نانهایی که از خمیر ورآمده تهیه شده‌اند.

9 ـ استفاده از خشکبار مثل توت خشک، برگه آلو ، انجیر خشک و کشمش که منابع خوبی از آهن هستند.

10 ـ استفاده از غلات و حبوبات جوانه زده.

11 ـ شست و شو و ضد عفونی کردن سبزی ‌هایی که استفاده می‌کنید.

12 ـ شستن کامل دستها با آب و صابون قبل از تهیه و م صرف غذا و پس از هر بار اجابت مزاج

13 ـ مصرف روزانه یک قرص آهن از پایان ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان در زنان باردار.

14 ـ مصرف قطره آهن همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا پایان 2 سالگی در کودکان .

کم‌ خون ی, هموگلوبین, کمبودهای تغذیه ‌ای, بیماری‌های مزمن, مواد مغذی, خون ‌سازی, فقر آهن, اختلالات تغذیه ‌ای, قطره آهن , توت خشک, برگه زردآلو , معده خالی, کم‌ خون ی, خون ‌سازی, رژیم, رژیم غذایی, رژیم لاغری , رژیم لاغری دکتر کرمانی, فقر آهن, ژنتیکی, سرگیجهکم‌ خون ی, هموگلوبین, کمبودهای تغذیه ‌ای, بیماری‌های مزمن, مواد مغذی, خون ‌سازی, فقر آهن, اختلالات تغذیه ‌ای, قطره آهن , توت خشک, برگه زردآلو , معده خالی, کم‌ خون ی, خون ‌سازی, رژیم, رژیم غذایی, رژیم لاغری , رژیم لاغری دکتر کرمانی, فقر آهن, ژنتیکی, سرگیجه 

ابربرچسب : خون نگهداری بانک آزمایش بند ناف در جنین ، بند ناف نوزاد ، افتادن چگونه بند ناف دور گردن جنین می پیچد ، بند ناف کودک ، پیچیدن بند ناف جنین ، پیچیدن بند ناف دور جنین ، بند ناف نوزاد چیست ، بند ناف دور گردن ، علایم پیچیدن بند ناف به گردن جنین ، بند ناف بچه ، علل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، دلیل پیچیدن بند ناف دور جنین ، پیچیدن بند ناف به دور گردن جنین ، پیچیدن بند ناف دور سر جنین ، پیچیدن پیچیدن بند ناف دور گردن نوزاد ، علائم پیچیدن دلیل پیچیدن عوامل پیچیدن علل پیچیدن خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، پیچیدن بند ناف دور گردن نوزاد ، بانک بند ناف رویان در مشهد ، وظیفه بند ناف چیست؟ ، بند ناف چیست ، علائم پیچیدن بند ناف جنین ، علت پیچیدن بند ناف به دور گردن جنین ، علائم پیچیدن بند ناف دور جنین ، خون پرولاپس بانک بانک خون بند ناف رویان چیست ، بند ناف رویان ، بند ناف رویان تهران ، عوامل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، بند ناف دور گردن جنین ، علایم پیچیدن بند ناف دور جنین ، پیچیدن بند ناف دور گردن بچه ، دلیل پیچیدن بند ناف دور گردن نوزاد ، بانک خون بند ناف رویان مشهد ، علت پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، هزینه نگهداری بند ناف رویان ، بند ناف رویان مشهد ، علت پیچیدن بند ناف دور گردن جنین چیست ، پیچیدن بند ناف و جنین ، مراقبت از ناف نوزاد بعد از افتادن بند ناف ، علت پیچیدن بند ناف دور گردن نوزاد ، دلیل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، بانک خون بند ناف رویان تهران ، پیچیدن بند ناف به دور جنین ، پیچیدن بند ناف به گردن جنین ، علائم پیچیدن بند ناف به دور گردن جنین ، بند ناف نوزاد-رویان ، بند ناف ، پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، آزمایشات سازمان شرایط بند ناف رویان ، علت افتادن بند ناف دور گردن جنین ، بند ناف جنین ، افتادن بند ناف دور گردن جنین ، علت پیچیدن بند ناف دور جنین ، چگونه بند ناف دور گردن جنین می پیچد ، ترشح بند ناف نوزاد ، خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین ، چه عواملی باعث پیچیدن بند ناف دور گردن جنین میشود ، افتادن تعبیر خواب بند ناف بچه ، علت پیچیدن بند ناف جنین ، بند ناف نوزادان ، بند ناف نوزاد بعد از افتادن ، بانک بند ناف رویان مشهد ، بند ناف رویان شیراز ، بند ناف رویان اصفهان ، علائم پیچیدن بند ناف دور گردن جنین


,