گیاهان دارویی نشاط آور و آرامش بخش - داروی گیاهی نشاط آور

مجله زندگی ایده آل - نسرین خسروشاهی: افسردگی ، خستگی، دلهره، اضطراب، عصبانیت، بی حوصلگی، کسالت، بی قراری، کم آوردن و بُریدن و حال نداشتن. . . این صفات آشنای امروزی را حالا از هر مرد و زن، پیر و جوان و حتی کودک و نوجوانانی می شنویم. برای از بین بردن این حالت ها روش های مختلفی وجود دارد اما از دیدگاه طب ایرانی می توانیم به کمک خوردنی ها و نوشیدنی هایی ساده، برای رفع این مشکلات به راه حل هایی کاربردی برسیم و با شناخت مزاج و کیفیت حالات روانی زمینه بهبود و کنترل عواطف و حالات روانی مان را فراهم کنیم.

مثلا اگر مزاج گرم و خشک داریم یا مبتلا به سوء مزاج صفراوی هستیم، باید کمتر در شرایطی قرار بگیریم که موجب هیجان یا خشم شود. دکتر حسین رضایی زاده، متخصص طب سنتی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکتر ناصر رضایی پور، متخصص طب سنتی ایران، درباره دیدگاه طب ایرانی و راه های ایجاد آرامش بیشتر توضیح می دهند تا بدانید چطور با کمک توصیه های این طب می توانید زندگی آرام تری داشته باشید.

داروی گیاهی نشاط آور

نکاتی برای سلامت قلب و مغز

کسی که خواهان سلامت است، باید از حالات روحی و روانی زیان آور مانند غم، خشم، خجالت و شادی مفرط پرهیز کند. لازم است افراد همیشه نفس خود را به شادی مشغول کنند و با حوادث ناگوار جزئی که در زندگی پیش می آید، خود را ناراحت و مکدر نکنند. زمانی که شرایطی مثل اندوه روی می دهد، از داروها ی ساده شادی بخش یا مفرح استفاده کنند، خود را با شنیدن حکایت های شادی بخش و نشاط آور مشغول کنند، به بازی یا دیدار عزیزان بروند و. . .

در طب ایرانی علاوه بر دستورهای کلی که برای سلامت جسم و روان وجود دارد، برای حفظ آرامش جسمی و نشاط روحی، به افزایش سطح سلامت اعضای مهم بدن به ویژه مغز و قلب نیز توجه ویژه ای شده است.

برای حفظ سلامت مغز این نکات را رعایت کنید:
 
- از مصرف زیاد غذاها ی بخارزا (مثل سیر، پیاز خام، تره و شاهی) پرهیز کنید.

- در مواردی مانند تفکر مداوم درباره مطالب دقیق و حساس، بوییدن بوهای بد، زیاده روی در خواب، بیداری و نزدیکی جنسی، پرخوری و مصرف چیزهای بسیارترش زیاده روی نکنید.

برای حفظ سلامت قلب این توصیه ها را از یاد نبرید:

-    از امور ناخوشایند آزاردهنده دوری کنید.

-    از هم صحبتی با افرادی که موجب ناراحتی تان را فراهم می کنند، پرهیز کنید.

-   از مصرف بیش از حد غذاها ی سنگین مانند گوشت گاو و فست فود ها اجتناب کرده و بیشتر غذاها ی سبک و لطیفی مانند گوشت بره، جوجه مرغ و زرده تخم مرغ عسلی را در رژیم غذایی تان جای دهید.

-    باید بدانید که استشمام بوهای خوش ـ متناسب با مزاج - مقوی قلب و نشاط آور است.

نگاهی به گیاهان دارویی نشاط آور و آرامش بخش

در مصرف گیاهان دارویی شادی بخش باید به چند نکته توجه شود؛ بومی بودن، کم عارضه بودن، تناسب برای مزاج بیشتر افراد و عدم مغایرت با شرع مقدس. بر این اساس، در ادامه چند گیاه ارزان و دردسترس را به شما معرفی می کنیم که می توانید برای دور کردن اندوه و خستگی از جسم و جان خود از آنها کمک بگیرید.

 اترج یا بالنگ: (گرم و خشک)

بهترین داروی گیاهی نشاط آور

پوست بالنگ، مقوی دل و دماغ (قلب و مغز) و معده و نشاط آور و اشتها آور است که خوشبختانه در فرهنگ ایرانی، مربای خوش گواری از آن تهیه می شود ولی متاسفانه در سال های اخیر کم کم به فراموشی سپرده شده است. از مربای بالنگ می توانید در وعده صبحانه بهره ببرید. بوییدن ترنج یا بالنگ هم مقوی دل و مفرح است.

  گلابی : (کمی گرم، و تر)

گلابی نیز همچون دیگر اعضای خانواده خود یعنی سیب و «به»، مفرح و مقوی معده و گوارش، مقوی قلب و تعدیل کننده مزاج خون است. شکوفه گلابی نیز تاثیر بسیار خوبی در تقویت قلب و فرح بخشی دارد. گلابی در درمان فشار خون ، بیماری های کلیه و التهاب پروستات نیز موثر است.

 بیدمشک: (aسرد و تر)

داروهای کیاهی نشاط اور

بیدمشک مقوی دل، آرام بخش و ضداضطراب است و برای کاهش تب، سردرد های گرم و رفع یبوست مصرف سنتی دارد. از عرق بیدمشک می توانید شربت تهیه کنید یا آن را به پالوده سیب بیفزایید و از بوی مطبوع و خواص خوب آن بهره ببرید.

  دارچین : (گرم و خشک)

دارچین ادویه خوشبو و بسیار لطیفی است که برای درمان نفخ، آبریزش سینوسی، انسدادهای کبد ی و طحال ی، وحشت، وسواس و دیگر بیماری های روانی مصرف سنتی دارد و در شله زرد ، هلیم و قیمه ایرانی هم از آن استفاده می شود ولی بومی ایران نیست. این گیاه آثار ضدقارچی و ضد تشنج ی هم دارد. دارچین را می توانید به صورت دمنوش ، همراه چای سیاه، چای سبز یا به تنهایی میل کنید که البته باتوجه به طبیعتش، نوشیدنی مناسب تری برای افراد سرد مزاج و روزها و شب های سرد سال است. توصیه می کنیم چوب دارچین را بخرید و خودتان پس از شست وشو آن را پودر کنید.

  انگور : (گرم و تر)

حدود 600 نوع انگور در ایران عزیز ما وجود دارد. انگور از معدود میوه هایی است که می توان آن را به عنوان غذا خورد. انگور و فرآورده های آن ( کشمش ، مویز، شیره، شربت ) مفرح و کاهنده اندوه هستند و به خون سازی کمک می کنند. همچنین انگور در بهبود بیماری های قلبی، درمان سرطان ، تحلیل اعصاب، عفونت های ویروسی و تاخیر آلزایمر موثر است. انگور شیرین، تغذیه کننده همه اعضای بدن است و موجب خوش رنگی پوست و شادابی آن می شود.

داروی نشاط آور

خوردن انگور در کسانی که دچار تنش های فکری و فشارهای روانی هستند، هم از نظر جلوگیری از تجمع متابولیت های مضر هنگام اندوه و نگرانی یا خشم بسیار سودمند است و هم از غلبه خشکی بر سیستم عصبی پیشگیری می کند. البته باید اشاره کرد انگور برای کسانی که مبتلا به ترشحات زیاد بینی یا پشت حلق باشند، یا نفخ و ریفلاکس و آبریزش از دهان داشته باشند، زیان آور است و موجب تشدید این علائم می شود.

در کنار مصرف این میوه بهشتی و شیره و شربت آن، خوب است به کودکان مان بیا موز یم که کشمش و مویز را دوست داشته باشند و از آن به ویژه همراه پسته و بادام ، به عنوان تنقلات روزانه (مثلا در مدرسه و دانشگاه) استفاده کنند.

  اسطوخودوس : (گرم و خشک)

داروی برای شادابی وسرحالی

این گیاه را در تقویت مغز، بی نظیر دانسته اند و آن را « حافظ الارواح» و «جاروب مغز» نامیده اند. اسطوخودوس برای پاکسازی مغز از مواد زائد، افزایش حافظ ه و کمک به درمان سینوزیت بسیار مفید است. برای تهیه دمنوش اسطوخودوس ، یک قاشق مرباخوری از گیاه شسته شده را با یک لیوان آب جوش در یک قوری چینی دم کرده و با کمی شکر یا نبات میل کنید. به یاد داشته باشید که افراد گرم مزاج باید در مصرف این گیاه احتیاط کنند.

ریحان: (گرم و خشک)

این عضو خوشبوی سبزی خوردن، مقوی قلب، کبد و معده است و به هضم بهتر غذا کمک می کند. تخم شربتی نیز تخم نوعی ریحان است که به عنوان یک شربت مفرح (به ویژه با کمی زعفران )، مصرف سنتی دیرینه دارد.

  بادرنجبویه : (گرم و خشک)

داروهای شیمیایی نشاط آور

این گیاه را به عربی «مفرح القلب المحزون» می نامند که به خوبی جایگاه و اهمیت آن را نشان می دهد. بادرنجبویه مقوی دل، دماغ، معده ، کبد ، مفرح و افزاینده حافظ ه است.  مشخصه برگ بادرنجبویه اصلی این است که اگر آن را کف مال کنید و ببویید، بوی لیمو یی لطیفی از آن به مشام می رسد. برای تهیه دمنوش بادرنجبویه ، حدود پنج گرم از برگ بادرنجبویه را در قوری چینی ریخته، با یک لیوان آب جوش به مدت 15 دقیقه روی بخار دم کنید و با کمی عسل یا نبات سفید یا نبات زعفران ی، یک ساعت پیش از غذا یا دو ساعت پس از غذا بنوشید. مصرف برگ بادرنجبویه در مبتلایان کم کاری تیروئید و در دوره بارداری مجاز نیست.

 گشنیز: (سرد و خشک)

گشنیز از معدود سبزی های سفره ایرانی است که طبیعت سرد دارد. این گیاه به ویژه تخم آن را مفرح و مقوی قلب می دانند ضمن آنکه در کاهش برخی انواع سردرد ، تهوع و سرگیجه پس از غذا و آبریزش سینوسی نیز موثر است. بهتر است در ابتدای بارداری و در بیماران قلبی که داروها ی ضدانعقاد می گیرند، گشنیز مصرف نشود.

 به: (شیرین و رسیده آن، معتدل مایل به گرم و تر)

«به» را مقوی معده و دل و دماغ (قلب و مغز)، مفرح و شادی افزا دانسته اند. حتی بوییدن «به» نیز مفرح و مقوی است و خوردن آن هم برای آرامش، نشاط و رفع وسواس و کسالت مفید است. «به» را می توان به صورت میوه تازه، مربا، شربت ، رب و دمنوش استفاده کرد ولی مبتلایان به آسم و مشکلات تنفسی باید در خوردن آن، احتیاط زیادی داشته باشند چون «به» می تواند موجب تنگی راه های هوایی، تشدید تنگی نفس و سرفه شود.

گیاهان شادی آور

میبه: نام فارسی شربت «به» است که از آب «به» و آب یا شیره انگور درست می شود و اگر بار دیگر با شکر یا عسل جوشانده شود، می پخته نامیده می شود. میبه و می پخته، در طب ایرانی به عنوان داروها ی ترکیبی نشاط آور استفاده سنتی داشته اند.

برای تهیه دم نوش به، «به» رسیده و شیرین را خوب بشویید و سپس با رنده، خلال کرده و در یک سینی پخش کنید و روی وسیله گرمازایی قرار دهید تا کمی خشک شود، سپس خلال ها را یک باره در یک ماهیتابه فلزی داغ ریخته و به سرعت زیرورو کنید تا رنگ خلال ها به قهوه ای پررنگ برسد. خلال های آماده شده را در ظرف شیشه ای تیره نگهداری کنید و برای تهیه دمنوش برای هر نفر، یک قاشق غذاخوری از آن را در یک قوری با یک لیوان آب جوش به مدت 20 دقیقه، روی بخار دم کنید، سپس در صورت تمایل با کمی نبات نوش جان کنید. افزودن مقدار کمی زعفران ، آثار قلبی و مغزی این دمنوش گوارا را تقویت می کند.

  پرتقال و نارنگی : (سرد و تر)

این میوه های لذیذ زمستانی، مفرح قلب و کاهنده حرارت خون ، صفرا و تشنگی هستند و حرارت معده و کبد های گرم را کم می کنند. یکی از آثار بوییدن و خوردن نارنگی و پرتقال ، اعتدال بخشیدن به حرارت مفرط قلب است بنابراین پرتقال و نارنگی برای کسانی که زودخشم و پرخشم هستند یا کسانی که اندوه خود را بروز نمی دهند، میوه های مناسبی محسوب می شوند، البته پرتقال از نظر منافع بهتر از نارنگی است. مصرف پرتقال ترش برای سینه و اندام های عصبی بدن مضر است؛ این زیان برای کودکان ، خانم ها، سالمندان و افرادی که دچار ضعف و نارسایی عملکرد تیروئید ، کبد ، معده و قلب هستند بیشتر است.

 نعناع: (گرم و خشک)

این گیاه تاثیر شگرفی در تقویت معده ، گوارش و قلب دارد. نعناع مفرح است، خون غلیظ را رقیق می کند و نفخ گوارشی و مواد تباه سرد را تحلیل می برد. در روزهای سرد زمستان یک قاشق غذاخوری از برگ نعنای خشک را حدود 15 دقیقه در یک لیوان آب جوش دم کنید، سپس همراه کمی شکر، نبات یا عسل میل کنید. لازم نیست این دمنوش را صاف کنید، می توانید برگ های نعناع را هم با آن میل کنید. البته  مصرف زیاد نعناع در افرادی که معده های ضعیفی دارند، می تواند موجب  تشدید ریفلاکس شود.

  گل گاوزبان : (گرم و تر)

قرص شادی بخش گیاهی

جوشانده گل گاوزبان برای تقویت قلب و سیستم عصبی و پاکسازی بدن و قلب از برخی مواد تباه سودمند است. برای این کار پنج گرم گل گاوزبان را با حدود 250 سی سی آب، به آرامی بجوشانید تا به 150 سی سی برسد، سپس با اندکی لیمو امانی یا آب لیمو ی تازه و تنها اندکی عسل یا نبات میل کنید. مصرف گل گاوزبان به تنهایی در افرادی که فشار خون بالا دارند، می تواند به شدت مخاطره انگیز باشد. از عرق گل گاوزبان نیز برای بیماری های سوداوی و ازجمله بیماری های روحی چون اضطراب استفاده فراوان می شود.

  سیب : (شیرین و رسیده آن، گرم و تر)

این میوه، مقوی قلب، مغز و کبد است. سیب شیرین نشاط بخش است و از آب آن در معجون های مفرح و مقوی استفاده می شود. زیاد خوردن سیب می تواند موجب نفخ، سنگینی معده و حتی کاهش حافظ ه شود. از شکوفه سیب هم  به عنوان شادی آور استفاده می شده است. یک پیشنهاد ساده برای افراد محزون و مضطرب، پالوده سیب است. روزی یک یا دو سیب رسیده شیرین (ترجیحا سیب گلاب یا سیب سرخ) را رنده کرده، یک قاشق غذاخوری گلاب یا عرق بهارنارنج و به اندازه سر قاشق چای خوری زعفران ِ ساییده به آن بیفزایید و حدود دو ساعت پس از ناهار یا شام در زمان خستگی و بی حوصلگی میل کنید.

  زعفران : (گرم و خشک)

طلای سرخ ایران، بسیار نشاط آور، مقوی حواس، کاهنده برخی عفونت ها، محرک میل جنسی ، مقوی قلب، کبد و ریه ها و پاک کننده کلیه ها ، مثانه و پوست است. در داروسازی سنتی ایرانی هرگاه می خواستند دارویی به قلب برسد و تاثیر قلبی خوبی داشته باشد به آن زعفران می افزودند. زعفران   را  می توان  به تنهایی به صورت شربت (مثلا با گلاب) یا دمنوش میل کرد یا همراه دیگر دمنوش ها چون چای ، چای سبز ، به و. . . استفاده کرد. فقط یادمان باشد زعفران بسیار گرم است و مصرف درازمدت یا زیاد آن به ویژه در گرم مزاج ان، موجب عوارضی خواهد شد که گاه می تواند جدی باشد.

  گل سرخ : (سرد و خشک)

این گیاه، مفرح و مقوی قلب است و برای ضعف معده و کبد ، کلیه ها ، ریه، رحم و مقعد مفید است. ایرانیان گل سرخ را دم می کنند یا آن را به ماست و دوغ می افزایند. گلاب هم مقوی مغز و دهانه معده است و نیروهای حیاتی بدن را می افزاید. از گلاب در مجالس سوگواری برای کاهش اندوه استفاده می شود و در برخی خوراک های اصیل ایرانی چون شله زرد ، شیربرنج و برخی شیرینی ها نیز جایگاهی ویژه و والا دارد. شربت گلاب و زعفران را برای کاهش اندوه، افسردی و اضطراب و افزایش نیرو و انرژی خود فراموش نکنید.

ابربرچسب : داروی آرام بخش ، آرام بخش ، آرام بخشها ی طبیعی ، قرص آرام بخش

,