شانه منجمد (یخ زدگی شانه) چه بیماری است؟ - درمان پارگی رباط کروتا آکرومیال
درمان پارگی رباط کروتا آکرومیال
در این بخش در مورد یخ زدگی شانه یا شانه منجمد صحبت می کنیم. این مطلب, یکی از کاملترین مطالب در مورد یخ زدگی شانه یا شانه منجمد به زبان فارسی است. این بیماری بیشتر در افراد بالای 50 سال مشاهده می شود. در افراد مبتلا به شانه منجمد (یخ زدگی شانه) کپسول مفصل شانه دچار التهاب شده که منجر به کاهش حرکات فعال و غیرفعال شانه می گردد.همچنین کپسول مفصلی ضخیم شده, مایع سینویال و حجم فضای مفصل کاهش می یابد و چین های تحتانی کپسول مفصل از بین می رود. کپسولیت چسبنده نام دیگر این بیماری است.
درد, محدودیت حرکات و ضعف عضلات از علایم دیگر بیماری شانه منجمد می باشد.حرکات چرخش خارجی(اکسترنال روتیشن) و دور کردن شانه (ابداکشن) به میزان بیشتری محدود می گردد.
عوامل زمینه ساز بیماری شانه منجمد عبارتند از
-ضربه یا تروما
-صدمه و آ سیب های بافت نرم مفصل
-درد های شدید مفصل شانه
-اضطراب و افسردگی
-همی پلژی یا فلج نیمه بدن به علت سکته مغزی
-حساسیت شدید به درد(افرادی که آستانه درد پا یینی دارند)
-مواردی از جراحی ها(مثلا برداشتن پستان و توراکوپلاستی)
-سکته های قلبی
-بیماری تیروئید ی
-بیماری ریوی
-بیماری دیابت
-عدم استفاده از مفصل شانه
درمان
درمان شامل موارد زیر است
– دارویی
– فیزیوتراپی
– جراحی
کمربند شانه ای
کمربند شانه ای از استخوان های زیر تشکیل می شود:
استخوان بازو (هومروس)
استخوان کتف (اسکاپولا)
اسخوان ترقوه یا چنبر (کلاویکولا)
استخوان جناغ (استرنوم)
اسخوان های کمربند شانه ای به گونه ای اتصال می یابند که باعث ایجاد چهار مفصل می گردند که عبارتنداز:
مفصل شانه (گلنوهومرال)
مفصل اخرمی-چنبری (آکرومیوکلاویکولار) یا اخرمی-ترقوه ای
مفصل جناغی-چنبری (استرنوکلاویکولار) یا جناغی-ترقوه ای
مفصل کتفی- سینه ای (اسکاپولوتوراسیک) که بیشتر یک اتصال است تا یک مفصل حقیقی. این قسمت نقش مهمی در حرکت دور کردن شانه در هماهنگی با مفصل شانه دارد.
مفصل شانه
مفصل شانه یا مفصل گلنوهومرال جزیی از کمربند شانه ای است.بیشرین میزان حرکت در کمربند شانه ای مربوط به مفصل شانه بوده و سه مفصل دیگر از تحرک کمتری برخوردارند.این مفصل به شکل گوی و کاسه ای بوده و نوعی از مفاصل سینوویال است که در آن سر گرد هومروس(استخوان بازو) در داخل حفره کم عمق گلنوئید اسکاپولا (استخوان کتف) قرار می گیرد. برخلاف مفصل ران که مفصل پایداری بوده و توسط حفره عمیق استابولار (Asetabular) حمایت می شود، مفصل شانه یک مفصل م تحرک با حفره کم عمق گلنوئید(Glenoid) است. تحرک زیاد مفصل شانه یک عامل مهم بی ثباتی آن محسوب می شود و بنابراین مستعد آ سیب بسیاری است (به ویژه دررفتگی).
اگرچه مفصل شانه یک مفصل ناپایدار است، ولی عوامل زیر در ثبات مفصل نقش دارند:
عضلات روتاتور کاف
رباط گلنوهومرال
ماهیچه دوسر بازویی(سر دراز عضله)
بخش پشتی کپسول مفصل شانه
لبروم گلنوئید که باعث افزایش عمق حفره گلنوئید می گردد.
علل درد شانه
عوامل مختلفی باعث درد شانه می گردند که به طور کلی عبارتنداز:
التهاب تاندون و بورس
آ سیب های عضلانی
بی ثباتی مفصل شانه و موارد دررفتگی
پیچ خوردگی و موارد دررفتگی مفصل آکرومیوکلاویکولار
نشانگان گیرافتادگی شانه
بعضی از بیماریها
شکستگی استخوان های شانه(کمربند شانه ای)
دردهای انتشاری یا ارجاعی
علل دیگر
التهاب تاندونها
به التهاب تاندون (وتر) عضلات، تاندونیت می گویند که شایعترین عامل درد شانه است. تاندونیت عبارت است از یک ضایعه خفیف در تاندون به صورت پارگی های میکروسکوپی که با یک مرحله التهابی(درجه پایین)دنبال می گردد. عضلاتی که در شانه به میزان بیشتری دچار تاندونیت می گردند عبارتنداز:
عضله فوق خاری(سوپرااسپیناتوس)
عضله دوسر بازویی(بای سپس)
عضله تحت کتفی(ساب اسکاپولاریس)
عضله گرد کوچک(ترس مینور)
عضله تحت خاری(اینفرااسپیناتوس)
عضلات فوق(به جزء عضله دوسر بازویی)به نام عضلات کلاهک چرخاننده (روتاتور کاف)خوانده می شوند.
در بیمارانی که دچار التهاب های تکراری در تاندون هستند رسوب نمک های کلسیم را می توان در نواحی ملتهب یافت که به این حالت تاندونیت کلسیفیه می گویند. نکته مهم این است که در این ناراحتی (رسوب کلسیم و ورم حاد کلاهک چرخاننده) نباید از گرمای موضعی استفاده کرد، زیرا ناراحتی بیمار را تشدید می کند، ولی سرمای موضعی در تسکین درد موثر است.
التهاب بورس
به التهاب بورس ها که جداکننده عضلات و درنتیجه کاهش دهنده اصطکاک میان آنها هستند، بورسیت (Bursitis) گفته می شود.التهاب بورس ها نسبت به التهاب تاندون ها کمتر بوده و در بیشتر موارد وجود تاندونیت شانه و عدم درمان آن باعث ایجاد بورسیت نیز می گردد.گاهی در اثر پارگی نسوج اطراف تاندون، رسوب نمک های کلسیم در بورس زیر آکرومیون اتفاق افتاده و درنتیجه حالتی موسوم به بورسیت کلسیفیه(Calcific bursitis) بروز پیدا می کند.
طولانی شدن تاندونیت ها و بورسیت ها در شانه، باعث تشدید درد و آ سیب بافت های اطراف آن گردیده که درنهایت منجربه شانه منجمد می گردد.در بیماری شانه منجمد ، دامنه حرکات شانه کاهش می یابد.
پارگی عضلات
پارگی عضلات روتاتور کاف و تاندون دوسر بازویی شایع بوده و ممکن است در ارتباط با عوامل ذیل باشد:
ضربه به کمربند شانه ای(مثلا به دنبال زمین خوردن)
تغییرات تخریبی تاندون به علت افزایش سن(پیری)
انقباضات عضلانی شدید
آ سیب های قبلی عضلات و عدم درمان به موقع آن(مثلا تاندونیت درمان نشده)
فعالیت های تکراری و بیش از حد معمول(حتی با نیروی کم)
مجاورت با نواحی غیرطبیعی استخوانی به علت رشد بیش ازحد و یا وجود زواید استخوانی در محل تاندون عضلات
عضلاتی که بیشتر درگیر می شوند شامل
عضلات کلاهک چرخاننده(روتاتور کاف)
عضله دوسر بازویی(بایسپس)
از مهمترین وظایف عضلات روتاتور کاف، ثابت نگه داشتن سر استخوان بازو در حفره گلنویید استخوان کتف(اسکاپولا) است.از میان عضلات روتاتور کاف، عضله فوق خاری(سوپرااسپیناتوس)نسبت به عضلات دیگر بیشتر آ سیب می بیند.این عضله به علت شرایط خاصی که از نظر موقعیت آناتومیکی دارد، فشارهای زیادی را متحمل شده و همچنین کاهش خون رسانی در ناحیه خاصی از آن، زمینه های پارگی بیشتری را فراهم می کند.عضله دیگری که ممکن است دچار پارگی و اختلال عملکرد گردد، عضله دوسر بازویی است.
به طورکلی پارگی عضلات روتاتور کاف(RC) و دوسر بازویی، به دو صورت ناقص یا کامل است. اگر پارگی کامل باشد، بیمار قادر به انجام یک حرکت خاص نیست. در پارگی ناقص علاوه بر اختلال در دامنه حرکات شانه، بیماران از درد شانه نیز شکایت دارند.
بی ثباتی مفصل شانه و دررفتگی آن
مفصل شانه برخلاف مفصل ران ثبات زیادی ندارد ولی درعوض دامنه حرکات آن زیاد بوده و به علت این ناپایداری است که دررفتگی مفصل شانه از سایر دررفتگی ها بیشتر است. دررفتگی های مفصل شانه تقریبا 50% از کل دررفتگی های بدن را تشکیل می دهند.بیشتر دررفتگی های این مفصل به سمت جلو بوده و کمتر به طرف عقب اتفاق می افتند.دررفتگی های مفصل شانه، یک عامل مهم ایجاد درد و محدودیت شدید حرکات شانه هستند.
پیچ خوردگی و موارد دررفتگی مفصل آکرومیوکلاویکولار
این مفصل میان استخوان ترقوه و آکرومیون استخوان کتف ایجاد می گردد.آ سیب شدید رباط های مفصل آکرومیوکلاویکولار(AC joint)، منجربه گسیختگی مفصل می گردد.شایعترین علت گسیختگی(دررفتگی)این مفصل، افتادن روی شانه است. رباط هایی که در ثبات مفصل آکرومیوکلاویکولار نقش دارند عبارتنداز:
رباط آکرومیوکلاویکولار
رباط کوراکوکلاویکولار
پیچ خوردگی مفصل آکرومیوکلاویکولار در ورزشکاران شایع است.میزان پیچ خوردگی که ممکن است همراه با نیمه دررفتگی یا دررفتگی باشد، به شدت ضربه وارده و سیستم عضلانی اسکلتی فرد بستگی دارد.
نشانگان گیرافتادگی شانه
نشانگان گیرافتادگی شانه عبارت است از اختلال در فضای زیراخرمی (ساب آکرومیال) که منجربه فشار بر تاندون های کلاهک چرخاننده (به ویژه تاندون ماهیچه فوق خاری)، تاندون سر دراز دوسر بازویی و بورس زیراخرمی (ساب آکرومیال) می گردد. این سندرم معمولا در ورزشکاران و کارگرانی که عمل دور کردن شانه را به صورت تکراری و در دامنه ای بیشتر از 90 درجه انجام می دهند، اتفاق می افتد، اگرچه احتمال درگیری در افراد کم تحرک نیز وجود دارد .
ییماریها
برخی از بیماری هایی که باعث درگیری و درد شانه می گردند عبارتنداز:
شانه منجمد
آرتروز شانه
آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولار
بعضی از تومورها
سل شانه
آرتریت روماتویید شانه
شانه منجمد
نام های دیگر بیماری شانه منجمد ، یخ زدگی شانه و کپسولیت چسبنده است.به دلیل چسبندگی در کپسول مفصل شانه، به نام کپسولیت چسبنده خوانده می شود.از ویژگی های مهم شانه منجمد ، کاهش دامنه حرکات مفصل شانه(گلنوهومرال)در تمامی جهت ها است و درنتیجه این مسئله باعث اختلال در حرکات هماهنگ سایر مفاصل کمربند شانه ای نیز می گردد.
از علایم دیگر این بیماری، درد شانه و بازو است.گاهی درد و محدودیت حرکات طی چند ماه برطرف می شود، ولی در موارد دیگر ممکن است درد برطرف شود، درحالیکه محدودیت حرکات همچنان وجود داشته و درصورت عدم درمان تثبیت می گردد.
آرتروز شانه
شانه برخلاف مفاصل دیگر بدن به ندرت دچار آرتروز می گردد[۲۲].بیماری بیشتر در افراد مسن دیده می شود.عوامل ذیل در بروز آرتروز شانه موثر هستند:
ضربه
افزایش سن یا پیری
بیماری قلبی
پارگی عضلات روتاتور کاف
از علایم آرتروز شانه، درد و کاهش دامنه حرکات کمربند شانه ای است.
آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولار
آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولار(مفصل اخرمی چنبری) نسبت به آرتروز مفصل گلنوهومرال(مفصل شانه)بیشتر دیده می شود.این بیماری یک عامل شایع دردهای شانه بوده و معمولاً در افراد مسن ایجاد می گردد.زمانی که بیماری پیشرفت می کند، به علت تخریب تدریجی غضروف مفصلی، فضای مفصل مربوطه کاهش یافته و ممکن است با تشکیل زواید استخوانی بنام استئوفیت در حاشیه مفصل همراه باشد.
تومورها
هرچه تومورهای استخوانی به مفصل نزدیکتر باشند، ممکن است در مراحل پیشرفته باعث محدودیت حرکات مفصلی و درد گردند.گسترش تومورها در استخوان ها، همچنین احتمال شکستگی پاتولوژیک(مرضی)را در آن ناحیه افزایش می دهد.
سل شانه
سل مفصل شانه نسبت به سل ستون فقرات، مفصل ران و زانو نادر است.در نوع خشک آن، ترشحات چرکی وجود ندارد ولی در نوع تر، ترشحات چرکی در درون مفصل جمع می شود و ممکن است به بیرون راه یابد[۲۳].محدود شدن حرکات مفصل شانه و درد از علایم دیگر این بیماری است.
آرتریت روماتویید شانه
احتمال درگیرشدن شانه در بیماری آرتریت روماتویید وجود دارد.از علایم این بیماری درصورت درگیرشدن شانه، درد و محدود شدن حرکات شانه است.
شکستگی استخوان های شانه(کمربند شانه ای)
شکستگی هر یک از استخوان های کمربند شانه ای ممکن است باعث درد و محدودیت حرکات شانه گردد.هر چه شکستگی به مفصل نزدیکتر و یا جابجایی بیشتری داشته باشد، محدودیت حرکات و همچنین شدت دردی که بیمار حس می کند، افزایش می یابد.گاهی شکستگی ها با دررفتگی نیز همراه هستند و درنتیجه عوارض بیشتری را در آینده بر جای خواهند گذاشت.
دردهای ارجاعی
گاهی درد شانه ارتباطی با اختلالات و مشکلات شانه نداشته و از نقاط دیگری به شانه ارجاع می گردد که به این دردها در بدن،درد ارجاعی(Referred pain) گفته می شود.
مهمترین علل دردهای ارجاعی در ارتباط با شانه عبارتنداز:
فتق دیسک بین مهره ای فقرات گردنی
بیماری های قلبی
تنگی مجرای نخاعی گردنی
اسپوندیلوز گردنی یا آرتروز فقرات گردن
تومورهایی که به نخاع گردن یا ریشه های اعصاب آنها فشار وارد کند
در برخی موارد به دلیل وجود نشانگان مجرای مچ دستی(C.T.S)که در درگیری عصب مدین در ناحیه مچ دست ایجاد می گردد.
عفونت های زیر دیافراگم
مشکلات کیسه صفرا
انتقال اسید معده به مری
ناراحتی های قفسه سینه
علل دیگر
وجود نقاط ماشه ای در عضلات شانه.نقاط ماشه ای یا تریگر پوینت که در عضلات و یا فاسیای آنها ایجاد می شوند، معمولا در لمس حساس هستند.
آ سیب شبکه بازویی(براکیال)
سندرم خروجی قفسه سینه (T.O.S)
سندرم شانه دست انگشتان، که ممکن است در ارتباط با اختلالات شانه و یا بیماری هایی که باعث ایجاد درد ارجاعی می گردند، به وجود آید.
درمان
با توجه به عامل درد شانه و مشکلات حرکتی کمربند شانه ای، درمان ممکن است در ارتباط با یک یا مجموعه ای از موارد زیر باشد:
دارویی
فیزیوتراپی
ارتوپدی
جراحی
شانه منجمد- درمان شانه منجمد- فیزیوتراپی شانه منجمد | دکتر وریانی م , bimarie cts