مصرف داروی تاریخ گذشته چه عوارضی در بدن به جای میگذارد؟ - عوارض ناشی از واکسنها ی تاریخ گذشته
عوارض ناشی از واکسنها ی تاریخ گذشته
سلامت نیوز: نصفه ونیمه رها کردن درمان بیماری، یکی از خصلتهای بد ما ایرانیها محسوب میشود، ویژگی ناخوشایندی که موجب میشود تا وقتی در هر قفسه و کابینت آشپزخانه را باز میکنیم با انبوهی دارو ی سرگردان مواجه شویم که بسیاری از آنها تاریخ مصرفشان گذشته است. دارو هایی که لابه لای تجویزهای خودسرانه و بیتوجه به عوارض احتمالی آن را مصرف میکنیم.
اما آیا میدانید مصرف دارو ی تاریخ گذشته چه عوارضی در بدن به جای میگذارد و با دارو های تاریخ گذشته چه باید کرد؟ دکتر هاله بخشنده، عضو هیأت علمی دانشگاه زنجان و متخصص دارو ساز در گفتوگو با روزنامه ایران میگوید: «تاریخ انقضا یکی از مواردی است که به دلیل اثراتی که میتواند روی بدن داشته باشد، بسیار مهم است. طبق تعریف علمی، تاریخ انقضا، زمانی است که اثربخشی دارو ها تا آن زمان کاهش پیدا نمیکند. تاریخ انقضایی که برای هر دارو در نظر میگیرند، بسته به فرم و نوع دارو ، متفاوت است.» او توضیح میدهد: «بسیاری از اقلام دارو یی، با گذشت زمان و تمام شدن تاریخ مصرف شان، اثربخشی خودشان را از دست داده و غیرقابل مصرف میشوند، مثل تتراسایکلینها که با گذشت تاریخ مصرفشان میتوانند موجب فانکونی و امراض
کلیوی شوند.»
این عضو هیأت علمی دانشگاه زنجان تأکید میکند: «مثلاًممکن است با انقضای تاریخ مصرف یک دارو ، خاصیت استریلیزه بودن فرآوردههای استریل از بین برود یا حتی ممکن است در ترکیبات شیمیایی مواد و ساختار آنها تغییراتی ایجاد شود که موجب پدیدآمدن نگرانیهایی برای مصرفکننده میشود.»
چه شرایطی برای نگهداری از دارو مناسب است
دکتر بخشنده همچنین درباره شرایط استاندارد نگهداری هر دارو میگوید: داروها شرایط استاندارد نگهداری دارو نوشته شده اما برای بیشتر داروها شرایط مساعد، نگهداری در هوای خشک و خنک و اجتناب از یخ زدگی تأکید شده، بنابر این بدترین جا برای نگهداری داروها مکانهای مرطوب مانند حمام است.>
او میگوید:داروها با گذشتن عمر قفسهای شان خاصیت خود را از دست میدهند. البته نه به این معنی که با گذشت یک روز از تاریخ انقضا دارو کلاً خواص خود را از دست بدهد.
معمولاً این تضعیف شدن خاصیت به مرور انجام میشود. برای مثال اگر از تاریخ انقضای دارو یی که مصرف میکنید یک سال گذشته باشد، آن دارو ممکن است در سه ماهه نخست ۲۰ درصد خواص اولیه خود را از دست داده باشد.
زیرا تمام دارو ها در یک پروسه چند روزه یا ماهانه تجویز میشوند و شما ناچارید پس از پایان مدت مقرر دارو یتان را به اتمام برسانید.
متخصصان دارو سازی معتقدند که قرص ها معمولاً بیشترین میزان عمر را در بین دارو ها دارند اما عمر دارو های مختلف با هم فرق میکند. هر نوع دارو بسته به جامد یا مایع بودن و مواد نگهدارندهای که در آن وجود دارد، عمر خاصی دارد.
در این باره دکتر ابراهیم امینی فرد متخصص دارو سازی در گفتوگو با روزنامه ایران میگوید: «عمر دارو ها با یکدیگر متفاوت است.» او با انتقاد از نحوه نگهداری برخی دارو ها نظیر شربت ها تأکید میکند: عمر شربت ها به نسبت دیگر فرآوردههای دارو یی نظیر قرص ها بسیار اندک است.
این متخصص دارو سازی با اشاره به اشتباه نسبتاً رایجی که از سوی خانوادههای ایرانی در نگهداری از شربت ها رخ میدهد، عنوان میکند: باید دقت داشته باشیم، وقتی در شربت را باز میکنیم، تنها مدت زمان اندکی برای مصرف آن زمان داریم و مهلت انقضای دارو شامل شربت هایی که در آن باز شده نمیشود، چرا که دارو به سرعت فساد پذیر میشود.
دکتر امینی فرد همچنین میگوید: تاریخ انقضای بعضی از فرآوردههای بیولوژیک و بعضی از واکسن ها، بین 6 تا 9ماه و نهایتاً تا یک سال تعیین شده است. برای بسیاری از فرآوردههای جامد مثل قرص ها، تاریخ انقضا را تا پنج سال در نظر میگیرند. کارخانه سازنده دارو موظف است تاریخ تولید و انقضا را روی دارو ثبت کند تا مصرفکننده از وضعیت دارو و مدت باقیمانده تا انقضای آن باخبر شود.
این متخصص دارو سازی همچنین توصیه میکند: بعضی از دارو ها با گذشت زمان انقضای شان؛ مواد سمی از خود تولید میکنند و استفاده از آنها بسیار خطرناک است. در واقع فقط پزشکان و دارو سازان میتوانند بگویند کدام دارو خواصش را از دست میدهد و کدام دارو سمی میشود و شما به عنوان مصرفکننده بهتر است دارو های تاریخ گذشته را دور بریزید.
عوارض آمپول دیکلوفناک تاریخ گذشته , تاریخ انقضای بتادین چند سال است