علل چشم و همچشمی و راههای رهایی از چشم و همچشمی

پدیده ناهنجار چشم و همچشمی پدیده‌ای است که در میان بیشتر مردم جامعه ـ چه مرد، چه زن ـ وجود دارد به طوری که آنها را وادار می‌کند پیوسته خود و زندگی‌شان را با دیگران بویژه همسایه‌های خود مقایسه کنند.

مشکلات چشم و همچشمی 
نداشتن رضایت و گرفتاردر دام افسردگی
نداشتن آرامش
بدهکاری و نرسیدن به اهداف
از بین بردن روابط خوب
گم کردن وجود خود

اثرات چشم و هم چشمی
اعتیاد، طلاق، فقر و اختلافات خانوادگی از نتایج همین رفتار غلط است، گیر و دارهای ناشی از چشم و هم چشمی گاهی شکاف‌های بزرگی را در خانواده پدید می‌آورد؛ رقابت ناسالم مالی در بین افراد بدون در نظر گرفتن شرایط مالی خانواده انزوای فردی را به دنبال دارد و یکی از عوامل مهم در طلاق زوج‌هاست که در گام اول با طلاق عاطفی شکل می‌گیرد و این در حالی است که فرزندان و در واقع نسل آینده جامعه از این رفتار ناهنجار قربانیان اصلی این رفتار هستند.

ريشه يابي علل چشم و هم چشمي
چنان كه گفته شد منشأ چشم و هم چشمي را مي بايست در برخي از غرايز طبيعي و فطري بشر جست. اگرچه شخصي كه گرفتار بيماري چشم و هم چشمي مي شود و اين نابهنجاري را در خود رشد و تقويت مي كند به كژي و بيراهه مي رود. در انسان ها غريزه الگوپذيري وجود دارد. همين غريزه است كه آدمي را براي رشد و تعالي و تكامل و جامعه پذيري آماده مي كند. كودكان با تقليد، واژگان را مي آموزند و با تقليد از رفتار بزرگ ترها خود را با محيط اجتماعي هماهنگ مي كنند و با بهره گيري از آن دانش هاي نظري و تجربي منتقل مي شود و تكامل و رشد فردي و اجتماعي در جوامع انساني روز به روز فزوني مي يابد.

اما كساني كه دچار نابهنجاري رفتاري چشم و هم چشمي مي شوند از اين مسئله (الگوپذيري و تقليدكردن فطري بشري) به درستي بهره نمي گيرند و آن را در جايي نادرست هزينه و خرج مي كنند. همانند اين مسئله را قرآن درباره تقليد از باورهاي نادرست و آيين ها و اعمال و مناسك خرافي مطرح مي سازد و آن را به عنوان تقليد غيرمجاز و ناروا مورد سرزنش قرار مي دهد.

بنابراين مي بايست به كساني كه گرفتار چشم وهم چشمي هستند آموخت به جاي آن كه در اين حوزه ها از ديگري تقليد كنند، در اموري تقليد كنند كه براي آنان مفيد و سازنده است.
عامل ديگري كه قرآن براي چشم و هم چشمي برمي شمارد، تكبر است. تكبر خصوصيت ضداخلاقي است كه در همگان به گونه اي وجود دارد. اين خصوصيت كه از آن به رذيلت اخلاقي ياد مي شود موجب مي شود تا شخص خود را برتر از ديگري بيابد. از اين رو مي كوشد تا به هر شكلي شده برتري خويش را نشان دهد و خود را فراتر و بزرگ تر و برتر از ديگري بنماياند. اين گونه است كه چيزهايي كه در خود مي يابد به رخ ديگري مي كشد و در اموري كه احساس مي كند كه از برتري برخوردار نيست تظاهر به دارايي آن مي نمايد. از اين رو مسئله چشم و هم چشمي به عنوان تظاهر براي برتري جويي مطرح مي شود و شخص مي كوشد تا با تظاهر برتري خود را نشان دهد.

رهایی از چشم و هم چشمي
1 ـ بررسی کنید چه عواملی باعث می شود به عملکرد دیگران واکنش نشان دهید.
نارضایتی شغلی،خود کم بینی،مشکلات زندگی شخصی،کودکی سخت

2 ـ بررسی کنید کدام جنبه از زندگی دیگران مورد توجه تان قرار گرفته است.
اگرچه بیشتر مواقع پول است، اما گاهی اوقات جنبه های دیگری نیز به میان می آید که می تواند برخی از افراد را حساس کند. مواردی چون ازدواج خوب، کودکان فوق العاده و شغل تاثیرگذار. گاهی، دیدن مواردی که فرد مایل به داشتن آنهاست چنان روی او اثر می گذارد که سعی می کند زندگی اش را بر مبنای استاندارد فردی که آن موارد را دارد، قرار دهد و به طور کلی بخواهد به جای او باشد. برای این که خود را از این احساس رها کنید این جنبه ها را به بخش های کوچک تر واقعی تبدیل کرده و بررسی کنید. مثلا اگر فکر می کنید آن فرد خاص ازدواج بسیار موفقی دارد با خود بیندیشید که ممکن است آنها زندگی عالی وخوبی داشته باشند، اما آنچه جلوی دید شماست چیزی نیست که همیشگی باشد.

3 ـ میزان چشم و همچشمی تان را بسنجید.
اندکی حسادت نسبت به دیگران می تواند انگیزه خوبی برای فرد باشد به طوری که همچون آتشی مسیر راهش را روشن می کند. مسیری که ممکن است حرفه ای راکد یا ارتباطی کسل کننده در زندگی فرد را به سوی رشد تغییر دهد، اما اگر مدام در فکر این باشید که دیگری چه کرده و چه می خواهد انجام دهد تا شما نیز به دنبال آن کار بروید، دچار وسواس فکری مخربی شده اید که باید به آن پایان دهید.

4 ـ روی اهداف و موفقیت های شخصی خودتان متمرکز شوید.
به اهداف، امیدها و رویاهایتان بیندیشید. فرصت هایی که اصلا نمی توانید با چشم و همچشمی به دست آورید.

5 ـ به بهترین حالت فکر کنید.
با خود بیندیشید اگر مثلا هرچیزی را که دیگری دارد شما هم داشتید چه می شد؟ مثلا اگر مرسدس بنز یا یک خانه بزرگ داشتید چه اتفاقی می افتاد؟ یا اگر مدیرعامل شرکتی بزرگ با مسئولیت های سنگین بودید زندگی تان چگونه می شد؟ با طرح این سوال ها می توانید به پاسخ های مناسب و احساس بهتر نسبت به زندگی خود دست یابید.

6 ـ کارهایی انجام دهید که توجه بسیار زیاد شما را می طلبد.
این کارها می تواند کمک های داوطلبانه در اجتماع یا فقط نوشتن خاطرات، وقت گذراندن با کودکتان و... باشد. این روش می تواند خلاقیت تان را بالا برده و کاری کند که لذت واقعی در زندگی را درک کنید.
گردآوری: بخش روانشناسی برگزیده ها
منابع:
migna.ir
danakhabar.com