دروغگویی در کودکان  

اختلالات رفتاری در کودکان ( قسمت سوم )
دروغ گفتن کودکان

برگزیده ها : یکی از بدترین رفتارهای انسان که باعث انزجار و دور شدن اطرافیان می شود گفتن دروغ است و تضاد صفات پسندیده و هماهنگ با سرشت آدمیان یعنی راستگویی می باشد و برعکس راستگویی آدم دروغگو و دروغ از راه خود منحرف و به کلی از صراط مستقیم و فطرات انسانی دور می شود . متاسفانه دروغ بزرگ و کوچک نمی شناسد و بارها شاهد دروغگویی اطرافیان و مخصوصا کودکان بوده ایم رفتاری که اگر به درستی با آن برخورد نشود ضرری بسیار بزرگتر در سنین بالا برای آن کودک رقم می خورد همانطور که بدن انسان هنگام مریضی نیاز به دکتر و درمان دارد ، دروغگویی معقوله ای است که فرد مورد نظر باید مداوا و بداند که تاثیرات منفی دروغ کمتر از یک بیماری مزمن و خطرناک نیست .

در این پست از مقالات سایت کودک آکا ایران میخواهیم درباره دروغگویی کودک و علل آن با شما صحبت کنیم با ما همراه باشید.

دروغ گویی کودکان

دروغگویی کودک

 

دروغ چیست؟
 دروغ بیان سخن و مطلبی است که مطابق با واقع وحقیقت نیست. معمولا کسی که دروغ می گوید آگاهانه به تعریف حقیقت می پردازد و امری را تایید می کند که وجود خارجی ندارد. البته این امر همیشه برای کودکان صادق نیست. چرا که بسیاری از کودکان خردسال و آن هایی که در مرز سن تشخیص هستند، گاهی بین تخیل و واقعیت فرقی نمی گذارند و سخنی می گویند که به نظر ما دروغ است. کودکان ی که آگاهانه دروغ می گویند، معمولا با زمینه سازی ها و تدابیری از پیش تعیین شده این کار را انجام می دهند. در این دروغ گویی ها، نقشه کشی و حساب مطرح است و کودک آن را به خاطر وصول به هدف و مقصد مورد استفاده قرار می دهد.

علل دروغگویی و راه جلوگیری از آن

1-    یکی از علل دروغگویی فرزندان ، تحمیل تکالیف سنگین به آنها و داشتن توقع بیش از طاقت کودکان است که آنان را به راه دروغگویی می کشاند و این عادت ناپسند را در آنان ایجاد می کند. رسول اکرم (ص) در این باره می فرمایند:
اگر آنچه که کودک در قوه و قدرت داشته و انجام داده است، از او قبول کنید و آنچه را که انجام آن برای او سنگین و طاقت فرساست از او نخواهید، فرزند دروغگو و بدبین بار نمی آید .
بنابراین لازم است پدر و مادر و مربیان در مقام کارها ، قدرت و نیروی عادت کودکان را در نظر بگیرند و چیزی که مطابق طاقت و توان آنهاست ، بر آنها تحمیل نکنند. چون کودک از رنجش مربی و این که مربی ، او را تنبل و نالایق بشناسد ،  واهمه دارد . لذا وقتی از انجام کار فوق طاقت خود عاجز ماند،  ناچار برای حفظ  شخصیت خویش به دروغ پناه می برد و در اثر تکرار، دروغگو می شود.
2-    یکی دیگر از عوامل روانی که باعث دروغ گفتن کودک می شود ، احساس تحقیر است . کودکی که مورد تحقیر و اهانت واقع شده و به شخصیتش ضربه وارد آمده است ، تلاش می کند تا از هر راهی که می تواند ، خود را نشان بدهد؛ کاری کند که اعضای خانواده و احیاناً کسان دیگر، به وی توجه کنند و او را به حساب بیاورند. بنابراین از فرصت های گوناگون استفاده می کند تا منظور خود را عملی سازد. یکی از کارهای خطرناکی که این قبیل کودکان به آن دست می زنند، دروغگویی است . کودکی که در خانواده عملاً مورد تحقیر و بی اعتنایی بوده و روزگار خود را با محرومیت گذرانده است ، بزرگترین لذتش خودنمایی و جلب توجه دیگران است . او با راستگویی و بیان حقایق واقعی هرگز قادر نیست افکار دیگران را متوجه خود کرده و اعضای خانواده را به خویش جلب کند. ناچار دروغ می گوید و گاهی دروغ های  بزرگ و وحشت زا و هیجان آورمی گوید ، دروغی که تا چند دقیقه همه را متوجه او کرده و خانواده را به جوش و خروش وا می دارد. مثلاً ، با وحشت و اضطراب ساختگی می دود و فریاد می زند : " مغازه آتش گرفت " یا خواهرم رفت زیر ماشین ! " .
موقعی که افراد خانواده با نگرانی و وحشت می دوند که خود را به محل حادثه برسانند، کودک دروغگو لذت می برد و شادمان می شود ، لذت می برد از این که آن صحنه را به وجود آورده و منشاء این همه هیجان و جنبش شده  و اعضای خانواده را مسخره کرده و اهانت های گذشته آنان را تلافی کرده است .

دروغ گویی در کودکان

دروغگویی کودک

مسلماً روش نادرست والدین ومربیان ، کودک را به دروغگویی وا می دارد ؛ بنابراین کسانی که می خواهند فرزندان خود را به نیکی پرورش دهند و آنان را راستگو تربیت کنند، باید از اول به طرزی صحیح وعاقلانه به شخصیت آنان احترام بگذارند و از تحقیر و اهانت آنها که منشاء انحراف و طغیان است بپرهیزند.
3-    یکی دیگر از علل  دروغگویی اطفال ، ترس از مجازات است . مثلاً موقعی که به کودک بگویند: شیشه اتاق را تو شکسته ای؟ اگر کودک بداند که اعتراف او مجازات سختی را به دنبال خواهد داشت غریزه ی حفظ خود ، او را وا می دارد که به دروغ بگوید: " من نشکسته ام " . کودک چون خود را در مقابل تنبیه طاقت فرسای والدین ناتوان می بیند، برای حفظ خود چاره ای ندارد جز آنکه به دروغ پناه ببرد و گناه خود را انکار کند. بدیهی است هر قدر ترس از مجازات بیشتر باشد،  اصرار کودک در دروغ بیشتر خواهد بود.
درمان این قبیل دروغگویی ها ملایمت و مهربانی والدین در تربیت فرزندان است. اگر والدین فرزندان خود را با اصول مهر و مؤدت پرورش دهند، اگر خانواده کانون عطوفت و رأفت باشد، اگر والدین انصاف داشته باشند و به وظایف خود در مورد فرزندان توجه کنند، بچه ها در برابر تخلفات خود دروغ نمی گویند.

درمان دروغ کودکان زیر 5 سال

دروغگویی در کودکان

دروغ در چه کسانی بیشتر است ؟

1.در بین آنها که ضعیف و عصبی و یا هیجانی هستند.

2.در آنها  که رشادت و شجاعت لازم و کافی را ندارند و ترسو هستند .

3.در بین آنها که به صورت افراطی خواستار  جلب نظر و محبت اند .

4.در بین آنان که قدرت نیاز در آنها نیرومند و دستیابی به هدف برایشان دشوارتر است .

5.در بین آنها که تکالیف شاق بر آنها تحمیل شده و قدرت تحمل آنرا ندارند .

6.در آنها که ایمانشان ضعیف است و فشار واعمال قدرت شما بر آنان بسیار است .

7.آنها که دوران کودکی توأم با محرومیت و نابسامانی بسیار داشته اند  و محبت کافی ندیده اند .

8.و بالاخره آنها که از تربیت کافی ولازم برخوردار نبوده اند .

خودنمایی یکی از علل دروغگویی

به نقل از برگزیده ها : بعضی از کودکان به خاطر خودنمایی متوسل به دروغ می شوند اینان کودکان ی هستند که مورد توجه والدین و اطرافیان قرار نمی گیرند، هر کاری می کنند کسی ، نیست که مشوقشان باشد و به حسابشان بیاورد و یا لااقل بفهمد که آنان چه کاری می کنند و چه می گویند و چه می خواهند. پدر یا مادر به علت گرفتاری های شغلی یا مشکلات خانوادگی کاری به کار آنان ندارند و گوششان به حزف آنان بدهکار نیست و اطرافیان نیز به خاطر اینکه در کار دیگران مداخله ای نکرده باشند و یه به خاطر سایر ملاحظات و محصولات ، کاری کودکان دیگر نداشند.

بالاخره خیال می کند که حرفها یا کارهایش مورد پسند والدین یا اطرافیان نیست و به ناچار برای خودنمایی هرچه بیشتر متوسل به دروغ و مغلطه و اغراق شود. گاه دروغگوهای چنان شاخداری می گویند که موجب تحریکات منفی عصبی والدین می شود و گاه ، کارهایی را به دروغ به خود نسبت می دهد که از خود قهرمانی بسازد تا بدین وسیله بتواند توجه اطرافیان را به خود جلب نماید و گاه واقعا دست به کارهای خطرناکی می زند که با جثه و سن و سالش جور درنمی آید.

یکی از مهمترین عوامل پرورش راستگویی در کودکان ، محیط خانواده است جایی که پدر ان ومادران راستگو هستند و پیرامون دروغ و خلاف حقیقت نمی گردند، کودک طبعاً به راه درستی می رود و راستگو بارمی آید. برعکس ،جایی که پدر ان و مادران خود دروغ می گویند و به این خوی ناپسند عادت دارند، قطعاً کودک نیز دروغگو می شود. در چنین خانواده ای ایجاد شرایط روانی برای جلوگیری از دروغگویی بی اثر است . محیط زندگی مهمترین و بزرگترین عامل سازنده شخصیت کودک است  و با هیچ یک از عوامل روانی قابل مقایسه نیست . کودک بدون توجه و اراده ، با محیطی که در آن زندگی می کند منطبق می شود و آنچه می بیند و می شنود ، در فکر او نقش می بندد.
وقی مرد یا زن بدون عنوان پدر ی یا مادری دروغ می گوید ، مرتکب یک گناه کبیره شده  و استحقاق یک کیفر دارد ولی وقتی آن مرد و زن ، پدر و مادر باشند و در محیط خانواده در مقابل گوش های حساس و چشم های کنجکاو فرزندان خود دروغ بگویند، علاوه بر گناه دروغ ، گناه دیگری مرتکب شده و آن گناه ، پرورش دروغگوست که قطعاً به مراتب بزرگتر است
 

ویرایش و تلخیص:برگزیده ها

راههای جلوگیری از دروغ کودکان ابتدایی ,