بوانات فارس
بوانات را بیشتر بشناسیم
شهرستان بوانات یکی از شهرستانهای استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر سوریان (بوانات) است. کرهای دیگر شهر این شهرستان است.
تقسیمات کشوری
بخش مرکزی شهرستان بوانات
دهستان حسامی
دهستان سروستان
دهستان مزایجان
دهستان سیمکان (بوانات)
شهر: بوانات
بخش سرچهانحسامی
دهستان باغ صفا
دهستان توجردی
دهستان سرچهان (حسامی
شهر: کرهای
موقعیت جغرافیایی
شهرستان بوانات در شمال شرقی استان فارس و در فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهر شیراز قرار دارد که مساحت آن ۲/۴۹۹۲ کیلومترمربع میباشد. از شمال به استان یزد و شهرستان آباده، از جنوب به شهرستانهای ارسنجان و نی ریز، از غرب به شهرستانهای خرم بید و مرودشت و از سمت شرق به شهرستان خاتم از استان یزد منتهی میگردد.
ریشه نام بوانات
در مورد واژه بوانات دو وجه نام گذاری وجود دارد. یکی بون به معنی بهره است که بعدها با ات تازی جمع شده است و دیگری به معنی بوان (بهشت) است که به مکان سر سبز دلالت دارد. مرکز این شهرستان شهر سوریان است ، بوانات دارای دو بخش مر کزی و سرچهان است.
جمعیت
جمعیت شهرستان ۴۹۰۴۵ نفر است که در قالب ۱۰۰۰۹ خانوار میباشد و میانگین بعد خانوار شهرستان برابر ۹/۴ نفر است.۲۰٪ جمعیت شهرستان شهرنشین و ۸۰٪ آن روستانشین اند. ۳۴٪ جمعیت شهرستان را فعالان اقتصادی تشکیل داده و نرخ بیکاری در این شهرستان ۱۴٪ است و حدود ۸۰٪ جمعیت شهرستان باسواد هستند. بوانات دارای دو بخش مرکزی و سرچهان است که شامل دهستانهای سوریان، سروستان، مزایجان، توجردی، باغ صفا، سیمکان و سرچهان است و در کلً دارای ۱۱۰ روستا است.
به روزآوری: جمعیت شهرستان بوانات طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۴۶٫۴۳۴ نفر بوده است
جاهای دیدنی
پیرکدو
محمد حنفیه
امامزاده شاه میر حمزه
مسجد جامع سوریان
پل آجری سوریان
چهل چشمه
قنات نیم افراز
امامزاده شاهزاده ابوالقاسم
آب قرقر مزایجان
از جاهای دیدنی آن میتوان امامزاده شاه میرحمزه و تفریحگاه محمد حنفیه را نام برد.درباره بنای امامزاده شاه میر حمزه:این بنا از نظر گچ بری،معجر،درهای خاتم،منبتکاری،اسلوب معماری طاق و گنبد در ردیف ۳۰۵ ثبت آثار تاریخی شده است. این امامزاده از فرزندان امام موسی کاظم(ع) است که با گروه زیادی به ایران آمد.ورود این کاروان به ایران مصادف با شهادت امام رضا(ع) و پیگرد آنان از طرف حاکمان شد که اولین برخورد آنهادر خانه زنیان فارس بود و از آنجا بنی هاشم به اطراف پراکنده شده و هر کس برای حفظ جان خویش راه دیاری را در پیش گرفت. همزه و خواهرش در محلی به نام دهکده بزم که اکنون در ۲۲ کیلومتری سوریان] قرار دارد به قتل رسیده و مقبره آنها به فاصله دویست متر از یکدیگر قرار گرفته است.
آثار کنونی بنا
بنای کنونی امامزاده عبارت است از یک گنبد مدور به ارتفاع تقریبی ۱۶ متر که سبک طاق مدور آن عیناً به قیصریه بازار لار شباهت دارد. دور تا دور بدنه طاق در فواصل معین کتیبه های کوچکی از خط کوفی تزیینی قرار گرفته. سه شاه نشین در جهات شمال، جنوب و مشرق واقع شده و درب ورودی رو به مغرب باز میشود. محوطه امام زاده عبارت است از فضای نسبتاً بزرگی که درختان چنار کهنسال آن حاکی از آن است که لااقل از هفتصد سال پیش امامزداه مورد توجه مردم بوده است.
درب ورودی حیاط امامزاده نیز در سمت غرب قرار دارد که سردر آن فرو ریخته و تنها قسمت جزیی از گچ بری های آن باقی مانده است. این گچ بریها یکی از نفیس ترین آثار هنری قرن دهم هجری به شمار میرود. تناسب عجیب و خوش حالت اسلیمیها با نقوش بدیع و زنده و صحنه های جاندار نزاع شیر و آهو علاوه ب این که حاکی از چربدستی هنرمندان است به وضعی خیال انگیز مبین هیجانات و مظاهر روحی مردم در سواحل کویر است.
در ضلع دست راست ورودی اشعاری بر قطعه سنگی منقور است که نصب آن به دستور میرزا محمدحسین وزیر صورت گرفته و تاریخ آن معادل با مجموع حروف ابجدی این مصرع (بحمدالله دعای خیر حاصل) یعنی سال ۱۰۷۴ است.
درب امامزاده نیز قدیمی است و در قسمت بالایی آن آیه هایی از قرآن به صورت برجسته نقر گردیده است. محوطه ای که درب ورودی بدان منتهی میشود و به وسیله درب دیگری از حرم جدا شده عبارت از طاقی است که دارای اشکال هندسی است و گچ بری های بسیار زیبایی از سقف آن فرو ریخته و قسمتی نیز زیر گچ کاری های بعدی پنهان مانده. در ضلع دست راست درب دو لنگه ای خاتم کاری اتاقی است که آن هم از آثار دوران صفوی است.در وسط درب نوشته شده (عمل استاد علی بمان نجار ۹۹۳) و دور تا دور قسمت بالایی چهارچوب با خط ثلث زیبایی اسامی دوازده امام کنده کاری شده. معجر چوبی از سه طرق منقش به کنده کاری های برجسته میباشد که به دستور شاه عباس بزرگ (۹۹۴ - ۱۰۳۸) تهیه شده. بر روی درب معجر با خط ثلث نوشته شده (کتبه الفقیر بماند علی فی السنه الف و سبع)
در ضلع دیگر معجر اشاعری حاکی از انی که به دستور شاه عباس اول معجر تهیه شده نقره میباشد و ماده تاریخ تهیه آن هم که در سنه ۱۰۰۷ میباشد چنین سروده شده:
چو فیض لـم یزلی است این،تو نیز تاریـخش اگر طلـب کنی از ( فیض لـم یزل ) دریاب
روی دیوار غربی نیز گچ بری زیا و خوش خطی دیده میشود که نام استاد کار آن را چنین نقش نموده (عمل استاد شمس الدین عبدالحسین اصفهانی بنا).
گچ بری جرزها یکی از شاه نشین های داخل حرم نیز بیانگر این است که قبل از پادشاهی شاه عباس کبیر گچ بریها تهیه شده و بیت زیر تاریخ آن را نشان میدهد:
به اهـتمـان هـمام الا نام گشـت تمـام به سال نهصد و پنجاه و سه به فتح و ظفر
ویکیپدیا
,