مجتبی مطهری: اگر پدرم زنده بود... - اخبار ستاره ها ، اخبار چهره ها ، سلبریتی ها - بیوگرافی مجتبی مطهری

روزنامه اعتماد: خبر ترور پدرش را از مرحوم دکتر یدالله سحابی شنید. بعد از ٣٦ سال هنوز صدای گریه و «هق هق» سحابی را از پشت تلفن به یاد دارد. می گوید شهید مطهری چهار سال پایان عمر خود را در همین خانه ای گذراند که برای مصاحبه آنجا رفتیم؛ خانه ای که از شهید مطهری در قلهک امروز به موزه تبدیل شده مربوط به سال های قبل از ١٣٥٤ می شود.

سال ٥٤ مرحوم مطهری منزلی که در قلهک داشته را می فروشد و مقداری بالاتر از آنجا در حوالی قیطریه زمینی را خریداری و ساختمانش را بنا می کند. همان خانه ای که مجتبی مطهری برای آخرین بار صدای استاد را آنجا شنید. وقتی که مرحوم حاج طرخانی با اتومبیل خود به دنبال استاد می آید تا به اتفاق به منزل مرحوم دکتر سحابی برای شرکت در جلسه شورای انقلاب بروند و مجتبی در حال اقامه نماز مغرب و عشاء بوده است. می گوید پدر نماز مغرب و عشاء را خواند اما او نرسیده بود به پدر اقتدا کند.

مجتبی مطهری

مجتبی مطهری، فرزند ارشد آن مرحوم در میان سه پسر و چهار دخترش است. مجتبی مطهری اهل سیاست نیست و تنها مشغله اش تدریس در دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی است. می گوید در بین همه ما تنها علی سیاسی است و «ماشاءالله برای خودش سیاستمداری شده است.» قبل از مصاحبه شرط کرده بود دوست ندارد به حوادث شیراز و... بپردازد اما در خلال بحث متوجه شدم تقریبا در همه مسائل با برادر سیاسی اش - بنا به تعبیر طنزآمیز خودش- هم رای و هم نظر است جز دو مورد! اول اینکه می گوید این علی بود که بعد از شهادت استاد مطهری اطلاعیه آن مرحوم در مورد دکتر شریعتی را منتشر کرد و به نوعی با لحن و بیانش می رساند که خیلی موافق این کار نبوده است. می توان گفت مجتبی مطهری تا حد نسبتا زیادی مجذوب دکتر شریعتی است هرچند بر ضرورت نقدهای استاد مطهری به ویژه در کتاب «اسلام شناسی» تاکید می کند. دومین مساله ای که او با برادرش اختلاف دارد در مورد رهبری پدرش در صورت ادامه حیاتش است.

 در واقع او برخلاف علی مطهری که معتقد است اگر مرحوم مطهری به شهادت نمی رسید حتما بعد از امام(ره) به رهبری می رسید را قبول ندارد و معتقد است پدرش این مسوولیت را قبول نمی کرد. برادر دیگر حجت الاسلام دکتر محمد مطهری است که وقتی استاد به شهادت می رسد تنها چهار سال داشته است. او اکنون چهل و چهار ساله است و در موسسه پژوهشی امام خمینی(ره) مشغول به تدریس و پژوهش های علمی است. به روایت مجتبی مطهری، محمد مطهری چند بار به آیت الله مصباح یزدی تاکید کرده که در مسائل سیاسی با ایشان اختلاف نظر دارد اما آیت الله مصباح به دلیل ارادتی که به شهید مطهری دارد مانع جدایی ایشان از موسسه شده است. مجتبی مطهری به یاد نمی آورد که آیت الله مصباح با شهید مطهری مراوده یا حتی دیداری داشته اما تاکید می کند که با مقام معظم رهبری، آیت الله طالقانی، مهندس بازرگان، دکتر سحابی، شهید بهشتی، آیت الله هاشمی و آیت الله جوادی آملی مراوده داشته است. متن زیر حاصل گفت وگوی ١٢٠ دقیقه ای ما با فرزند ارشد شهید مرتضی مطهری است.

  شما زمان شهادت استاد حدود ٢٥ سال داشته اید، دانشجوی رشته الهیات دانشگاه تهران بوده اید و مرحوم پدرتان هم استاد همان دانشگاه بودند. پس احتمالا دانشجوی ایشان هم بوده اید.

من مقداری نزد پدر خصوصی درس خواندم و باعث شد که سال ٥٤ دانشکده الهیات پذیرفته شوم. بهمن ٥٨ لیسانس گرفتم پدر در اردیبهشت همان سال به شهادت رسیدند. اما هیچ وقت دانشجوی کلاس ایشان نبودم.

پدر انسان عجیبی بود چرا که وقتی من وارد دانشکده شدم کلیات فلسفه و منطق یا فقه و اصول یا کلام و عرفان را که خود تدریس می کردند به شهید مفتح سپردند. دلیل ایشان هم حساسیتی بود که روی ایشان وجود داشت. به هر حال عده ای هم بودند که با دستگاه طاغوت ارتباط داشتند، برخی اصلا لامذهب بودند اما الهیات درس می دادند. رییس دانشکده هم بهایی بود. در مجموع اوضاع خوبی نبود و شاه می خواست رشته الهیات در ظاهر وجود داشته باشد اما در باطن آن چیزی نباشد. لذا شاه از وجود پدر و شهید مفتح هم رنج می برد. ما استاد الهیات داشتیم که نماز نمی خواند، همسرش بی حجاب بود و این باعث می شد الهیات زمینه غم انگیزی داشته باشد. این توهین به الهیات و مقدسات بود اما دستگاه شاه به عمد این افراد را می گذاشت. البته افراد متدینی هم حضور داشتند اما در اقلیت بودند. حتی کسانی هم که متدین نبودند وقتی فطرت شان پاک بود و انسان بااخلاقی بودند پدر به آنها احترام می گذاشت و معتقد بود باید از علم آنها در دانشگاه استفاده کرد.

  مثلا کدام اساتید؟

به طور مثال آقای هروی و دکتر زرین کوب را احترام می کرد و معتقد بود وجود آنها گرانسنگ است و باید از حضورشان استفاده کرد. حتی به خاطر دارم درباره محیط طباطبایی یا مجتبی مینوی که اصلا با مذهب میانه ای نداشت معتقد بود باید از علم ایشان در حسینیه ارشاد استفاده و آنها را به حسینیه دعوت می کرد. شهید مطهری روح بزرگی داشت و برای علم ارزش قایل می شد. به طور مثال وقتی ایشان به مدرسه عالی بابلسر رفت که مدیر آن پاپیون می زد و غربی مآبانه رفتار می کرد از آنجا که برخی دختر خانم های بی حجاب نیز برای استقبال آمده بودند شهید مطهری خواهش کرد که آنها عقب بنشینند و خانم هایی که محجبه بودند جلو آمدند.

یعنی این طور نبود که بگوید من به چنین محیط هایی نمی روم. فقط به دانشکده ادبیات نرفت و در پاسخ به دعوت هایی که از ایشان می شد گفتند الهیات برای من بهتر است، اجازه دهید من یک دانشکده بیشتر نباشم. ایشان با افراد متنوع، حتی دانشگاهیان، مهندسان، پزشکان و فرهنگی مابان انس داشت. یعنی انسانی که برای حقیقت ارزش قایل بود، اسلام را حق می دانست و به حکمت و عمق مسائل رسیده بود اعتقاد داشت باید به هر جایی این نور را رساند و این معارف را به جان ها بخشید. البته درمورد افرادی که در کلاس علیه دین تبلیغ می کردند این گونه نبود. اما درباره سایرین متفاوت بود، به طور مثال اگر استاد مارکسیستی حضور داشت، معتقد بودند هم او باید صحبت کند و هم ما باید نقد کنیم .

  این رفتار ایشان آیا از سوی حوزه یا کسانی که در دینداری رویکرد متعصب تری داشتند مورد انتقاد قرار می گرفت؟

بله، به طور مثال ایشان پیش از انقلاب در مجله زن روز مطلب می نوشت که خب انتقاد می کردند و می گفتند در شأن شما نیست در چنین نشریه ای بنویسد ولی ایشان پاسخ می دادند من برای خدا و تبلیغ اسلام این کار را می کنم، چون آن مجله را اغلب افراد غیرمذهبی می خواندند و بهترین جایی که می توان تبلیغ انجام داد همانجا بود. موفقیت ایشان هم این بود که دنیای امروز را خوب می شناخت و با قلمی زیبا و اثرگذار می نوشت.

  انتشار یادداشت های استاد در آن مجله چگونه کلید خورد؟ مجله از ایشان خواسته بودند مقاله بنویسند یا خودشان برای انتشار مطلب درخواست داده بودند؟

نخیر، خود ایشان درخواست داده بود و البته آنها نیز استقبال کرده بودند. اگر کسی هم نقد می نوشت به طور مثال آقایی به نام مهدوی علیه اسلام نقد می نوشت و احکام اسلامی را تحقیر می کرد، پدر می گفتند من در صفحه مقابل دفاع می کنم. بگذارید دو منطق مقابل هم بیاید، اشکالی ندارد، خوانندگان که سخن منطقی و حق را می فهمند.

  بازخوردی هم داشت؟ شما خاطره ای دارید از اینکه کسی این مقالات را خوانده باشد و تغییری در رویکرد او به وجود آمده باشد یا با استاد ارتباطی گرفته باشد؟

بله، تلفن هایی می شد و خانم هایی می گفتند که تحت تاثیر مطالب ایشان قرار گرفته اند و بدبینی شان نسبت به اسلام از بین رفته است.

  مقالات ایشان طی چه مدت در مجله زن روز کار می شد؟

 دقیقا خاطرم نیست اما فکر می کنم بین سال های ٤٥ تا ٥٠ بود.

  و بعد متوقف شد؟

بعد اینها به صورت کتاب درآمد. در قالب جلد اول البته جلد دومی هم داشت که در مقدمه جلد اول به آن اشاره کرده اند.

  در واقع مقالات ایشان در همین مجله زن روز بوده که امروز تحت عنوان «زن در اسلام» منتشر شده است؟

بله، مجموع آن مقالات با اضافاتی که خودشان انجام دادند و با توضیح و گستردگی بیشتر در قالب این کتاب منتشر شد.

  چه شد که از یک وقتی به بعد انتشار مقالات ایشان در «زن روز» متوقف شد؟

مطلب شان تمام شد.

  پس نه منعی از سوی استاد بود و نه از سوی مجله؟

خیر. اتفاقا مسوولان مجله معتقد بودند خوانندگان شان بیشتر می شود و استقبال هم می کردند. احکام اسلامی وقتی روشن، علمی و مستدل بیان شود بر دل می نشیند. شهید مطهری با توجه به مسائل دنیای امروز، حقوق بین الملل و حقوق بشر می نوشت و قلم شان، قلم روز بود.

  شخصیت هایی مثل امام خمینی(ره) نسبت به انتشار این مقالات در «زن روز» تذکری به شهید مطهری ندادند؟

نخیر. امام عجیب روشن بود و به ایشان بسیار اعتماد داشت.

  از بین روحانیان و متدینین چطور؟ مثلا نمی گفتند شما با انتشار مقالات خود به این نشریه مشروعیت می بخشید؟

انتقادهایی به ایشان می شد که چرا در چنین محافلی حضور پیدا می کنید اما ایشان پاسخ می دادند من طبق وظیفه علاقه دارم به چنین مکان هایی بروم حتی به خود من می گفتند که آرزو داشتند زبان انگلیسی می دانستند و می توانستند به اروپا بروند و با استادان مسیحی درباره اسلام و مسیحیت بحث داشته باشند. دید بسیار بازی داشتند، کتاب «اسلام و نیازهای امروز» ایشان را ببینید، معتقدند ما امروز به آموزش معارف جدید، اقتصاد غرب، نقد فلسفه غرب، فلسفه تطبیقی و نقد فلاسفه اخلاق غرب نیاز داریم و باید فرهنگ و تمدن اسلامی را با توجه به فرهنگ ها و نظریاتی که در فرهنگ و تمدن امروز وجود دارد احیا کنیم. نیاز داریم اسلام را با دنیای امروز و تغییرات آن منطبق کنیم. چون هگل می گوید تمدن اسلامی مرده و امروز دنیای مدرن است، شهید مطهری به دنبال این است که بگوید تمدن اسلامی زنده است و علل انحطاط آن را باید پیدا کرد.

اگر خاطرتان باشد صدا و سیما یک دفتر دوم از شهید مطهری چاپ کرد با عنوان «فرهنگ و تمدن» و فصلی را نیز باز کرد با عنوان انحطاط تمدن، که چرا تمدن اسلامی انحطاط پیدا کرده است. البته گوستاو لوبون در «تمدن اسلام و عرب» می گوید که باید علل انحطاط تمدن اسلامی را پیدا کرد و نمی توان آن را به تقدیر نسبت داد. سید جمال می گوید که خود مسلمان ها به تمدن اسلامی لطمه زدند. خود امام(ره) نیز می خواست تمدن اسلامی را زنده کند. پدر نیز در آرمانشهر خود یعنی در مدینه فاضله، می گوید هم انسان شناسی بر جامعه شناسی مقدم است و هم جامعه شناسی بر انسان سازی. انسان سازی یعنی همان طور که شهید بهشتی می فرمایند تا انسان خود را نسازد نمی تواند بر جامعه اثرگذار باشد. جامعه شناسی بر انسان سازی مقدم است یعنی تا جامعه سالم و پاک نباشد انسان ها نمی توانند به راحتی خود را بسازند. انقلاب امام هم به همین دلیل بود یعنی تقدم جامعه بر انسان، یعنی احیای تمدن اسلامی. خود امام و پدر خیلی راضی نبودند که روحانیان زیاد وارد عرصه شده و پست بگیرند. می گفتند در حد ضرورت باید دخالت کنند.

  این ضرورت به طور مثال کجا بود؟

یعنی آنجا که نیازهای اساسی پیدا شود اما ممکن است برخی اوقات این نیازها برای برخی روحانیان نباشد و آنها فقط برای پست و موقعیت حضور پیدا کنند و می گفتند اینها در شأن نظام نیست که روحانیان فقط برای کسب موقعیت و مقام بیایند نه بر حسب مسوولیت، وقتی که خلأ احساس شود باید به عرصه بیایند اما نباید آنقدر گسترده شود که تبدیل به حکومت روحانیان شود و نه حکومت دینی. کتابی هم آقای حمیدرضا شاکرین از فضلای قم نوشته اند با عنوان «حکومت دینی» آنجا هم ایشان ثابت کرده اند که حکومت دینی، حکومت روحانیان نیست. به فرمایشات پدر هم استناد کرده اند. از مهندس بازرگان نقل کرده اند که «دین برای آخرت است» یعنی دین برای دنیا و سیاست نیامده است.

  البته مقصود شما بازرگان متاخر است؟ چون بازرگان متقدم به شیوه پدر شما نزدیک بود اما پس از شهادت استاد مطهری و تجربه ای که در دولت موقت و مسائل بعد از آن داشت به نتیجه دیگری رسید.

بله، درست است به قول شما منظورم مهندس بازرگان متاخر است. خدا ایشان را رحمت کند. فشارهایی که در نبود پدر به ایشان وارد شد در او عقده های روحی ایجاد کرد. می خواهم بگویم اگر آن فشارهای سیاسی و توهین ها به ایشان وارد نمی شد به حکومت دینی بدبین نمی شد. ایشان از زمان طاغوت انسان معتقدی بود منتها روش اینها روش درستی نبود. استاد مطهری هم حضور نداشت که مسیر را هدایت کند، مهندس بازرگان بدبین شد. البته یک دلیل دیگر هم این بود که مهندس بازرگان با معارف اسلامی عمیقا آشنا نبود به طور مثال می گفت امام حسین(ع) اصلا نمی خواسته حکومت تشکیل دهد یا امام حسن(ع) اصلا علاقه ای به حکومت نداشته است.

  البته اصل این نظریه مربوط به مرحوم صالحی نجف آبادی است.

حرف های مهندس بازرگان هم هست. شما کتاب «خدا و آخرت» را ببینید که آن اواخر آمده اما بعد که دچار ناراحتی می شود استدلال می کند بر این نتایج، که نه اصلا دین برای آخرت است. آقای شاکرین هم این را در کتاب شان نقد کرده اند که این تصور اشتباهی است و استنباط مهندس بازرگان را می گوید و علت آن را که ایشان احاطه ای به مطلب ندارند.

  البته قبل از انقلاب می بینیم که مهندس بازرگان درباره «مطهرات در اسلام» و بسیاری از مفاهیم اسلامی مثل «بعثت» کتاب نوشته اند. یعنی نشان می دهد که به این مباحث تسلط داشته اند حالا اگر در سال های پایانی عمر خود نتیجه دیگری رسید شاید نیازمند یک سلسله مباحث و تحقیقات جدی باشد.

اینکه می گویم بر معارف اسلامی تسلط نداشته منظور احاطه عمیق است. مهندس بازرگان با معارف جدید بیشتر آشنا بود حتی بیش از پدر. ایشان در معارف اسلامی قرآن کار کرده است و در تفسیری که بر قرآن نوشته می بینید که چقدر بر علم جدید احاطه دارد. همان طور که درباره دکتر شریعتی هم می گوییم که با معارف جدید خیلی آشنا است حتی بیشتر از پدر اما با معارف اسلامی آشنایی عمیقی ندارد.

بیوگرافی مجتبی مطهری

  به دکتر شریعتی هم می رسیم اما... شهید مطهری چقدر به مهندس بازرگان اعتماد داشت؟ خاطراتی را از آن دوران به یاد دارید؟

بله، مهندس بازرگان آدم صدیق، درست و با ایمانی بود اما یک مقدار تحت تاثیر غرب قرار داشت. با این وجود فرد مخلصی بوده و قصد خدمت گزاری داشت و پدر هم برای ایشان احترام قایل بود. پدر معتقد بود که اینها را باید هدایت و حفظ کرده و با سعه صدر با آنها رفتار شود.

  اواخر عمر شهید مطهری مقداری اختلاف ها بین بخشی از حاکمیت و دولت بازرگان ایجاد شده بود و ایشان ظاهرا در جریان قرار گرفته بودند. شما خاطره ای از آن زمان به یاد دارید که شهید مطهری کدام طرف را بیشتر حق می دانست یا راه برطرف شدن نزاع را چه می دانست؟

من فکر می کنم پدر فرصت پیدا نکرد. اگر برای او فرصت پیش می آمد شاید راه های دیگری را در این باره می رفت. می خواهم بگویم به هر حال از یک سو دولت موقت و از سوی دیگر روحانیت به دلیل عدم درک دقیق از مسائل اشتباهاتی را مرتکب شدند. با نبود شهید مطهری کسانی مقداری احساس می کردند که دولت بازرگان اشتباهاتی دارند به خصوص در ارتباط با اینکه درک عمیق از امام و انقلاب به آن معنا را نداشتند. بازرگان هم از درکی که مردم از روحانیت و به خصوص شخص امام داشتند خیلی تبعیت نمی کردند. به طور مثال می خواستند مستقل باشند و می گفتند روحانیت نباید چیزی را به ما دیکته کند. شهید مطهری معتقد بود با این تفاسیر ممکن است انقلاب از مسیر خود خارج شود. پدر هم متوجه اشتباهات دولت موقت و هم اشتباهات روحانیت می شد فکر می کنم اگر ایشان بودند شاید به طریقی مسائل را حل می کردند و در صورت نیاز امکان ادامه کار دولت موقت نیز در شرایطی که با مشکل مواجه شده بود فراهم می شد. حتی بازرگان را خود پدر معرفی کردند و گفتند این دولت باید شکل بگیرد و به امام بیشتر حسن و کمتر عیب های مهندس بازرگان را گفتند. امام نیز گفته بودند که من انسانی با انصاف تر از مطهری روی زمین ندیده ام. مطهری انسانیت دارد و درباره افراد ابتدا حسن های آنها را بیان می کند برخلاف برخی که فقط به دنبال عیب ها هستند و این همه خوبی های آقای بازرگان را نمی بینند.

  چه خوبی ها و عیب هایی را برای مهندس بازرگان برشمرده بودند؟

صداقت او، مسلمان صادقی است که قصد خدمت به انقلاب را دارد. منتها مهندس بازرگان با روحانیت و حوزه خیلی دمساز نبود و بعضی از اعضای دولت او اصلا با سنت و روحانیت میانه ای نداشتند و همین مقداری مشکل ساز می شد.

  اگر دید شهید مطهری این بود که روحانیت بنا به ضرورت باید در عرصه حضور پیدا کند پس باید از نظر ایشان دولتی مثل دولت بازرگان بسیار ایده آل باشد چون در عین حال که فرد باایمانی بودند خیلی در حوزه و روحانیت حضور ندارد. متعادل است هم این طرف را دارد و هم آن طرف را. پس می توان گفت دولت بازرگان آرمان مطهری بود.

ایشان در کتاب «آینده انقلاب اسلامی» اهداف روحانیت را بیان می کنند یعنی معتقدند که مبنای این انقلاب امام و روحانیت است یعنی ریشه های سنت و روح از آنجا برخاسته است و نقش روحانیت و امام در آن برجسته است. منظور این است که از روحانیان در پست های سیاسی کمتر استفاده شود. شهید مطهری معتقدند که این اشتباه بازرگان بوده که درک عمیق از سنت و روحانیت نداشته، اشتباه این طرف هم این بود که درک عمیقی از بازرگان و دولت او نداشت. نقد ایشان بر خود بازرگان هم هست.

  شهید مطهری از قبل از انقلاب هم این نگاه را به بازرگان داشت و باز هم ایشان را به امام(ره) پیشنهاد داد یا نه وقتی بازرگان دولت موقت را قبول کرد شهید مطهری این موارد را متوجه شد؟

قبل از اینکه ایشان را معرفی کنند می دانست. زمان معرفی هم حسن ها و هم عیب های ایشان را به امام گفتند.

  با این حال که این ویژگی های بازرگان را می دانستند اما باز او معرفی کردند و امام هم پذیرفتند. درست است؟

شهید مطهری در واقع نمی خواستند این افراد خیلی از روحانیت فاصله بگیرند چون معتقد بودند اگر این اتفاق بیفتد و آنها به حال خود واگذار شوند ممکن است مشکلاتی از جهت انقلاب، سیاست و مسیر آن پیدا کنند. اعتقاد داشتند که مهندس بازرگان و دولت باید تحت هدایت امام و روحانیت –یعنی مرکز و هسته اصلی- قرار بگیرند. می گفتند اگر افراد مدرن که دیدگاه ها و معارف جدید دارند از روح سنت، معنویت، روحانیت و ولایت جدا شوند مشکل ساز است. همین اعتقاد را برای شریعتی هم داشتند اینکه ایشان می خواهد اسلام را با دید جدید ببیند و در قالب جدید ارایه کند بسیار زیباست، ضعف او هم این است که آن طور باید به سنت و هسته ثابت دین که معارف، روحانیت و ثبوت باشد خیلی توجهی ندارد و بیشتر به مساله تغییر دین، قالب و شکل و مدرنیته کردن آن توجه داشت. به همین دلیل هم معتقد بودند دکتر شریعتی با تمام استعداد و هوشش باید تحت هدایت روحانیت باشد تا از خلاقیت و استعداد او در مسیر درست و دقیق استفاده شود. می بینید دیدگاه های دکتر شریعتی از لحاظ جامعه شناسی، تاریخ و تمدن بسیار ارزشمند است اما از نظر معارف اسلامی دچار اشتباهات فاحش شده است. افرادی بودند از ساواک که نمی خواستند بین روحانیت، دنیای جدید و دانشگاه ارتباطی برقرار شود. شاید اگر عمر ایشان اجازه می داد ارتباط و تحولی بین این دو برقرار می کرد چرا که تلاش ایشان همین بود.

  آیا شهید مطهری قبل از واگذاری دولت به بازرگان، به ایشان گفته بودند که شما باید حتما تحت نظر روحانیت باشید؟

توضیح کلی داده بودند اما به طور دقیق نه.

  فکر نمی کنید که ممکن است اگر به کسی که برای خود یک حیثیت اجتماعی دارد و حتی تصور می کند شناختش از دین کمتر از خیلی از روحانیان نیست گفته شود که باید تحت نظارت روحانیت قرار بگیرد تا حدی برخورنده باشد؟

سوءتفاهم نشود. منظور از روحانیت مقصود خود امام است نه به معنای آخوندها. منظور شاخص اصلی یعنی امام است. خب معلوم است قبول نکند خیلی ها این را نمی پذیرند. نه اینکه ایشان آزادی بازرگان را بگیرد بلکه در اصول کلی تحت هدایت امام باشد.

  اینجا یک نکته هست شما می فرمایید بازرگان باید کاملا تحت نظارت ولایت فقیه کار می کرد.

نظارت کلی، باز اشتباه برداشت نشود.

  یعنی شما هم مثل برادرتان (آقای علی مطهری) معتقد هستید که نباید این طور باشد که برای جزییات نیز از ولی فقیه اجازه   بگیرند.

بله بنده هم همین اعتقاد را دارم. پدر می فرمایند نظارت ایدئولوژی یعنی نظارت و هدایت کلی. الان هم می بینید مجلس باید مستقل باشد، آزادی تفکر باید وجود داشته باشد، دولت باید استقلال عمل داشته باشد و یک نظارت کلی بر اینها وجود داشته باشد.

  خب اگر این طور است مگر نظارت کلی بر مهندس بازرگان وجود نداشت؟

نه، مهندس بازرگان زیر بار نمی رفت حتی نظارت کلی را هم قبول نمی کرد. من همین را می خواهم بگویم ایشان اصلا زیر بار فرمایشات امام هم نمی رفت و معتقد بود ما می خواهیم مستقل عمل کنیم، معنای انقلابی بودن چیست؟ وقتی ما روی اصول عمل می کنیم و از این دست توجیهات می آوردند. اما چون ارتباطاتی که با امریکا داشت و بعد از آن امیرانتظام بود خب اینها برای کشور خطرساز می شد. به همین دلیل می گویند باید نظارت کلی وجود داشته باشد. افراد مدرن اگر تحت نظارت کلی نروند مشکل ساز می شوند، ما نباید فقط بگوییم اینها همه زیبایی است.

  مهندس بازرگان در جایی گفته بودند هم من امام را دوست دارم و هم امام مرا دوست دارد - این مطلب مربوط به زمان نخست وزیری و اوج اختلافات ایشان با امام(ره) بود آیا فکر می کنید در فقدان وجود شخصیتی مانند شهید مطهری، برخی عوامل بیرونی برای محبت دو طرفه تاثیرگذار بوده است؟

من حتی آقای هاشمی یادم است که نزد امام رفته حرفی زده بود امام فرموده بودند می دانید با چه کسی حرف می زنید؟ امام به احدی جز پدر (شهید مطهری) اعتماد کامل نداشت. روح امام بسیار بزرگ بود و اینکه حرف دیگران بتواند امام را تحت تاثیر قرار دهد نبود. آقای هاشمی گفته بودند که از روحانیت استفاده بیشتری بشود امام فرموده بودند که نه، من هم نظر شهید مطهری را دارم، در اندازه لازم استفاده شود اما به طور گسترده نه.

  اینکه به اندازه لازم استفاده شود یعنی چه؟

یعنی به حد ضرورت، اما آقای هاشمی اعتقاد داشتند چه اشکالی دارد از روحانیان گسترده تر استفاده کرد. امام با اینکه به نظر آقای هاشمی احترام می گذاشتند با پدر یکدل بودند. حتی این را خود آقای هاشمی هم نقل می کنند.

  البته حتما می دانید که اخیرا سیدمحمد خامنه ای مصاحبه ای کرده بودند و گفته بودند در بعضی مسائل مثل قضیه ٩٩ نفر، امام(ره) تحت تاثیر اطرافیان خود قرار داشتند.

سید محمد خامنه ای مرد عالمی است. اما این گفته شان منصفانه نیست. چون که ایشان خود در عالم سیاست نبوده اند و نباید چنین اظهارنظری بکنند. اینها می خواهند به افرادی مثل هاشمی لطمه بزنند. امام هیچ وقت تحت تاثیر آقای هاشمی نبود. بله، از مشورت و نظر ایشان استفاده می کرد اما تحت تاثیر کسی قرار نمی گرفت. امام آنقدر به شهید مطهری ایمان داشت که می توان گفت اگر تحت تاثیر یک نفر قرار می گرفت او، شهید مطهری بود. برای اینکه این را ثابت کنم، بگویم امام وقتی می خواست به ایران بیاید قرار بود که بچه های مجاهد خلق بیایند و جلوی امام نطق کنند بعد پدر به حاج احمدآقا گفتند این را بدانید اگر اینها به فرودگاه بیایند -حتی سران آنها مثل لبافی نژاد- مطهری دیگر با شما نیست. بعد امام به خواسته شهید مطهری توجه کردند و گفتند آنها حق ندارند بیایند. حاج احمدآقا تعجب کرده بودند و اجازه حضور حتی یک نفر از مجاهدین را ندادند. حتی پدر گفته بودند در بهشت زهرا هم اگر اینها بیایند حاضر نمی شود چون اینها منحرف هستند.

لذا امام فرمودند حق با شهید مطهری است و کسی را راه ندادند. خیلی از روسای دانشگاهی را پدر معرفی می کرد. در نامه های امام به ایشان هم هست که شما با دانشگاهیان و روشنفکران ارتباط خوبی دارید و می توانید بین آنها و روحانیت ارتباط برقرار کنید و مسائل ما را برسانید. همه اینها از روی حکمت است، امام بدون تامل و بدون حکمت سخنی نمی گفت. پیامی هم که بعد از شهادت ایشان داد حرف من را ثابت می کند. ایشان برای احدی چنین پیامی را ندادند حتی برای انسان های والایی مثل آیت الله دستغیب، آیت الله مدنی یا شهید بهشتی. این نشان دهنده عشق ایشان به شهید مطهری بود. به آقای هاشمی هم احترام می گذاشتند، از مشورت ایشان و مغز سیاسی شان بهره می بردند اما تحت تاثیر ایشان نبودند. می خواهم بگویم حرف دیگران ملاک نیست، اینها حرف های سیاسی ٨٨ به بعد است که توسط برخی بیان می شود و منصفانه نیست.

  درک شهید مطهری از ولایت فقیه چه بود؟

ایشان می گفتند اسلام با جمهوریت سازگار است اما جمهوریت به معنای لیبرال-دموکراسی و لیبرال محتوایی نیست، این غربی است. دموکراسی به معنای مشارکت مردم همان گونه که مقام معظم رهبری می فرمایند مردمسالاری دینی. اسلام با این دموکراسی سازگار است نه با لیبرال ایدئولوژیک. قرار نیست هر چه مردم دل شان خواست انجام بشود به طور مثال مشروب فروشی ها باز شود، همجنس بازی آزاد شود و... اینها به معنای دموکراسی نیست اما دموکراسی به معنای مشارکت مردم، انتخابات آزاد، همبستگی، همدلی و تعاون با جمهوریتی که پدر می گویند سازگار است. ولایت فقیه از نظر ایشان به معنای نظارت و هدایت کلی در تمام شؤون نظام است توسط یک اسلام شناس و ایشان به معنای کسی است که به کل نظام نظارت دارد تا نظام از مدار اسلامیت چه در سیاست داخلی و چه خارجی خارج نشود، لذا این با آزاداندیشی مغایر نیست اما اگر در مساله ای نظر غایی کرد و نظر خیلی خاصی داد یعنی به گونه ای که راه را بست این در واقع جای بحث ندارد اما اگر آقا هنوز نظر قطعی نداده می توان بحث کرد.

  وقتی شهید مطهری در برابر نظر امام موضع مخالف گرفت و مانع حضور خانواده شهدای مجاهدین خلق (منافقین) شد کسی به ایشان ضد ولایت فقیه نگفت؟

پدر با آثار ایشان آشنایی داشت. امام طبق اعتمادی که به پدر داشت این را قبول کرد. امام می دانست که شهید مطهری مجاهدین خلق را از خودشان بهتر می شناسد نه اینکه بی دلیل پذیرفته باشند. حتی پدر می گفتند من ریاست شورای انقلاب را نمی خواستم اما چون امام فرمودند گفتم چشم. خود به خانواده مادر گفتند من تسلیم هستم.

  اول استاد مطهری رییس شورای انقلاب بود و بعد آقای طالقانی این سمت را عهده دار شدند.

بله. حتی اگر امام می خواستند که ایشان پاسدار داشته باشند ایشان می گفتند چشم اما امام هرگز چنین چیزی را نخواستند. حتی وقتی عده ای به پدر می گفتند شما باید پاسدار داشته باشید می گفتند من احساس رنج شدید می کنم که بخواهم چند نفر را در خیابان به دنبال خود بکشم. مگر من چه کسی هستم و زیر بار چنین چیزی نمی رفتند، اما اگر امام از او می خواستند بدون شک قبول می کردند. بعد از شهادت شان وقتی جنازه را شب جمعه شب چهاردهم اردیبهشت دفن کردند امام منزل آقای اشراقی بودند، حاج احمدآقا دنبال ما آمدند و ما را به آنجا بردند مادر به امام گفتند مطهری پاسدار نداشتند و زیر بار هم نمی رفتند شما از ایشان راضی باشید امام فرمودند من از ایشان نخواسته بودم.

  آخرین باری که شهید مطهری را دیدید چه زمانی بود؟

چند ساعت قبل از شهادت شان بود. می خواستم نماز بخوانم یکی از اعضای نهضت آزادی به دنبال ایشان آمد.

  خاطرتان هست کدام یک از اعضای نهضت بود؟

آقای حاج طرخانی آمدند. جلسه شورای انقلاب شهید بهشتی، مهندس بازرگان و اعضای دولت موقت در منزل آقای دکتر سحابی بود. جلسه هیات دولت بود منتها اعضای شورای انقلاب هم حضور داشتند و تبادل نظر می کردند.

  چه ساعتی دنبال شما آمدند؟

ساعت هشت و نیم، بعد از نماز مغرب و عشا آمدند. ایشان نماز را خوانده بودند و با آقای حاج طرخانی رفتند. من دنبال سجاده می گشتم از داخل کتابخانه برداشتم مادر گفتند اینها را برای مهمان مرتب کرده ام باز هم سجاده هست. پدر گفتند حالا اشکالی ندارد مهم این است که نمازش را زودتر بخواند و بعد به من گفتند مادرت درست می گوید بعد از نماز سجاده را مرتب و منظم سر جایش بگذار. این آخرین حرف های پدر بود. من مشغول نماز بودم که ایشان رفتند و دقیقا ساعت ١٠:٤٠ بود که آقای دکتر سحابی تماس گرفتند.

  دکتر سحابی مستقیما با شما صحبت کرد؟

بله، مادر کنار من ایستاده بود پرسید چه کسی تماس گرفته؟ گفتم دکتر سحابی هستند می گویند پدر امشب منزل نمی آید. به مادر نگفتم چه اتفاقی افتاده، مادر پرسید چرا نمی آید؟ مطهری اگر بخواهد نیاید خودش تماس می گیرد و با من صحبت می کند آقا.

  دکتر سحابی با شما صحبت کردند یا با مادر؟

با من. اما هنوز دو، سه کلمه صحبت نکرده بود که مادر پرسید چه اتفاقی افتاده و گوشی را گرفت و بعد حال او منقلب شد و فریاد کشید چکارش کردید؟ این مرد دشمن داشت چه کسی او را زده؟ چه اتفاقی افتاده؟ مگر شما ندیدید؟ دکتر سحابی شروع کرد به هق هق گریه. بعد مادر فهمید گفت ببخشید خانم، من خیلی شرمنده و روسیاهم. الان جلوی منزل من یکی از اعضای گروه فرقان ایشان را با تیر زد.

  آن زمان که هنوز نمی دانستند قاتل عضو گروه فرقان است.

چرا قبل از آن گروه فرقان اعلامیه پخش کرده بود که ما سه شخصیت مذهبی، سیاسی، لشکری را از بین می بریم. لشکری شهید قرنی بود مذهبی پدر، سیاسی آن را نمی دانم.

  آیت الله هاشمی.

بله. آقای هاشمی بود که نتوانستند به هدف شان برسند. بعد از ترور شهید قرنی پدر گفتند ترور مذهبی فرقان من هستم.

  چقدر قبل از شهادت شان بود؟

یک هفته قبل.

  چرا نتوانسته بودند آنها را بعد از اطلاعیه ای که داده بودند دستگیر کنند؟

نتوانسته بودند آنها را گیر بیاورند.

  یعنی مخفی شده بودند و در این حالت اقدام به ترور کرده بودند.

بله. به فاصله سه ماه از شهادت قرنی و پدر، اطلاعات آنها را دستگیر کرد. بعد از شهادت قرنی ما به پدر گفتیم پاسدار بگیرند قبول نکردند. گویا شهادت خود را احساس کرده بودند. به خصوص اینکه چند شب قبل از شهادت خواب پیامبر را دیده بودند که در کعبه پیامبر اکرم امام و ایشان را بوسیده بودند اما به ایشان بیش از امام توجه کرده بودند. جمعه شب این خواب را دیده بودند و سه شنبه هم به شهادت رسیدند. پدر بعد از این خواب بسیار منقلب شده بودند و احساس می کردند که شهید خواهند شد. از آنجا که مادر هم اهل تهجد و ریاضت بودند گفتند می خواهید من خواب شما را تعبیر کنم؟ تا حدی بلدم. تعبیر خواب شما این است که پیغمبر –معیار و حقیقت اسلام- بر راه شما و آثارتان مهر تایید زده است. بعد پدر گفتند این هست اما چرا به من بیش از امام توجه نشان دادند حتما حادثه ای در راه است. بعد از شهادت شان مادر این خواب را برای امام تعریف کردند، چشمان امام پر از اشک شد و فرمودند پیامبر از عالم دیگر برای ایشان خبر لقاءالله را آورده بودند.

  بعد از اینکه دکتر سحابی با شما تماس گرفت شما به بیمارستان رفتید؟

بله. ما به بیمارستان طرفه رفتیم.

  پس شما به محل حادثه نرفتید و مستقیم به بیمارستان مراجعه کردید.

بله، ایشان را به بیمارستان انتقال داده بودند. ما که رسیدیم پدر به شهادت رسیده بودند.

  البته ایشان اصلا به بیمارستان هم نمی رسند و همان بین راه تمام می کنند.

بله، قبل از بیمارستان تمام می کنند.

  شما به همراه مادر رفتید؟

بله، من و مادر رفتیم، علی آقا هم بودند.

  چه کسانی از شخصیت ها در بیمارستان حضور داشتند؟

دکتر سحابی بود، چند نفری از آقایان نهضت آزادی و شورای انقلاب بودند، حتی خانم های برخی از آنها آمده بودند تا به مادر تسلیت    بگویند.

  مهندس بازرگان هم آمده بود؟

بله، ایشان هم حضور داشتند.

    از خانم ها چه کسانی بودند؟

خانم دکتر سحابی بود، دو، سه نفر دیگر هم بودند که من نمی شناختم و کنار مادر بودند.

  مقام معظم رهبری و آقای هاشمی چطور؟

بله، اگر اشتباه نکنم مقام معظم رهبری زودتر از بقیه خود را به بیمارستان رساندند چون عضو شورای انقلاب بودند. البته الان راستش خیلی مطمئن نیستم ولی آقای هاشمی آمده بودند.

  چه کسی بر بدن شهید مطهری نماز خواند؟

شهید بهشتی و آیت الله گلپایگانی. در واقع دو بار نماز خوانده شد. ابتدا آیت الله گلپایگانی نماز خواندند. اما یک مرتبه دیدیم کفن خونی شد و در واقع خون زده بود بیرون. به همین خاطر مجددا جنازه را شستیم و کفن کردیم و این بار شهید بهشتی نماز را خواندند. این نشان می دهد که پیغمبر با آن عظمت بی دلیل به این مرد توجه نشان نداده بود. خون ایشان اسلام را بیمه کرد. امام فرمودند خون مطهری تایید این انقلاب بود.

  شهید مطهری وصیت خاصی داشتند؟ اینکه مثلا در کجا دفن شوند و چه کسی بر بدن شان نماز بخواند؟

خیر، خود امام فرمودند که ایشان را به قم ببرند. هرگز خود ایشان یا خانواده چنین چیزی را نگفته بودند. شهید مطهری به قم علاقه خاصی داشت اما خودشان این را نگفته بودند. من بارها این را گفته ام که این شایبه پیش نیاید که چرا مرد بزرگی مثل شهید بهشتی را به قم نبردند، شاید چون ایشان با ٧٢ تن بود این کار انجام نشد.

  وقتی به قم رفتید با چه شخصیت هایی در آنجا دیدار داشتید؟

ما منزل آیت الله لاریجانی رفتیم پدر دامادمان. آقای مصطفی محقق داماد هم حضور داشتند که داماد ایشان بودند.

  در واقع منظور شما آیت الله میرزا هاشم آملی لاریجانی پدر آقایان لاریجانی است.

بله. همین طور است.

  آقای منتظری هم آمدند؟ ایشان را کجا دیدید؟

ایشان برای تشییع جنازه آمدند.

  شهید مطهری بعد از شهادت به قم منتقل شدند اما گویا قبل از انقلاب ادامه حضورشان در قم با مشکلاتی مواجه شده بود. ظاهرا بین ایشان و مرحوم آیت الله بروجردی کدورتی پیش آمده بود.

شما چیزی در این باره می دانید؟

بله. برخی علیه ایشان نزد آیت الله بروجردی سعایت و بدگویی کرده بودند و مثلا گفته بودند که مطهری به حاج آقا روح الله امام(ره) خیلی ارادت دارد اما به شما این ارادت را ندارد. سعایت کرده بودند در حالی که پدر واقعا به آیت الله بروجردی علاقه زیادی داشتند.

    چه کسانی این طور گفته بودند؟

افرادی که مخالف فلسفه و عرفان بودند. یک گروه کیفی بودند حسادت هم بود چون پدر واقعا مورد توجه آیت الله بروجردی بودند می خواستند میانه ایشان را باهم به هم بزنند. یادم هست سال ٤٠ زمان فوت آیت الله بروجردی من هشت ساله بودم و در مسجد اعظم قم کنار پدر نشسته بودم. ایشان به شدت گریه می کردند و شانه های شان می لرزید و من غرق تماشای ایشان بودم. مقاله ای هم دارند با عنوان «روحانیت» اگرچه نقد به روحانیت دارند اما می گویند پاک ترین و شریف ترین انسان ها از عصر رسول الله روحانیان اصیل هستند اما این روحانیت آسیب پذیر است، باید معایب و آفت های آن از بین برود.

  آیت الله بروجردی چگونه ناراحتی خود را نسبت به سعایتی که از شهید مطهری شده بود،  نشان دادند؟

شهید مطهری به دیدار آیت الله بروجردی رفته بودند و ایشان را نپذیرفته بودند.

  چگونه این کدورت رفع شد؟

گویا شهید مطهری به دیدار ایشان رفته بودند و خواسته بودند که به ایشان اجازه توضیح دهد و با صحبت هایی که کرده بودند دل ایشان تسکین پیدا کرده بود.

  چه سالی بود؟

دقیق یادم نیست اما بین سال های ٣٦-٣٧ بود.

  شهید مطهری هیچ وقت انتقادی به برخی رفتارهای سیاسی آیت الله بروجردی داشتند؟ به طور مثال اینکه ایشان هیچ حمایتی از فداییان اسلام نکرد، یا بعد از ترور نافرجام شاه در سال ٢٧ ایشان پیامی دادند و به شاه سلامتش را  تبریک گفتند.

شهید مطهری توجهی را که آیت الله بروجردی به وحدت اسلامی و اشتراکات فقه داشتند بسیار می پسندیدند اما با این وجود در برخی موارد از جمله موردی که شما گفتید نظر آیت الله بروجردی را نمی پسندیدند. البته هیچ وقت پشت سر ایشان غیبتی نمی کردند چون استادشان بود. درباره دیگران هم همین طور بود. مثلا اگر می گفتند نظر آیت الله خویی این است می گفتند اعلم امام است اما اگر کسی می خواست به آیت الله خویی جسارت کند ناراحت   می شدند.

  در مورد حساسیت ایشان نسبت به حفظ حرمت مراجع هم خاطره ای در ذهن دارید؟

بله، یادم هست برخی جوان های احساساتی آمده بودند و می گفتند آیت الله خویی را رها کنید راه ایشان درست نیست. شهید مطهری ناراحت شدند و گفتند شما حق ندارید به یک مرجع توهین کنید. شما از امام تبعیت کنید اما حرمت مراجع را نگه دارید. حتی به کسی که مرجع او آیت الله خویی بود می گفتند من نمی گویم برگرد اما در مسائل سیاسی از امام تبعیت کن، ولی در مسائل فقهی با آیت الله خویی بمان.

  بین دلخوری ای که بین شهید مطهری و آیت الله بروجردی پیش آمده بود چه کسانی وساطت کردند؟ مثلا آقای منتظری که رابطه خوبی با آقای بروجردی داشتند وساطت کرده بودند؟

بله، آقای منتظری در این باره وساطت کردند. در واقع اگر این وساطت نبود که اصلا آشتی نمی شد. خود آقای منتظری و بعضی از نزدیکان خاص آیت الله بروجردی واسطه شدند. پدر ناراحت بود و نمی خواست که آیت الله بروجردی از ایشان ناراحت باشند و می گفتند ایشان استاد من است و از ایشان خواهش می کرد که از او راضی باشند. خیلی به ایشان مراجعه کردند و در نهایت هم توضیح دادند. هرگز هم از آیت الله بروجردی انتقادی نکردند و می گفتند من هشت سال از وجود ایشان استفاده کردم. نظرات امام را بیشتر قبول داشتند اما هرگز پشت آیت الله بروجردی را زمین نگذاشتند. لذا با وساطت آقایان رفع کدورت شد و خوشبختانه آیت الله بروجردی هم رضایت خاطر پیدا کردند.

  علامه طباطبایی چطور؟ ایشان با رفتار سیاسی مرحوم مطهری اختلاف نظری داشتند؟

نخیر. همیشه شهید مطهری را تایید می کردند.

  چون ظاهرا مرحوم علامه طباطبایی خیلی سیاسی نبودند.

نخیر، ایشان اصلا انقلابی به آن معنا هم نبودند اما اگر پدر نامه ای علیه شاه می نوشتند ایشان هم امضا می کردند.

  یعنی به اعتبار شهید مطهری امضا می کردند.

بله. خیلی به پدر علاقه و اعتماد داشتند اما خیلی ذوقی برای ورود به مسائل سیاسی نداشتند. البته اشتباه نشود خود «تفسیرالمیزان» مسائل اجتماعی و سیاسی زیادی دارد، مسائل طاغوت گریزی را مطرح می کند و ارتباط دین و سیاست را بسیار عمیق توضیح می دهد. می خواهم بگویم علامه طباطبایی با تفسیر خود یک رنسانس سیاسی- اجتماعی در دنیای آن روز خودش به راه انداخت. ممکن است یک انسان سیاسی به آن معنا که ما می گوییم نبوده اما یک تحول عمیق ایجاد کرد. اولین کسی که معتقد بود اسلام دارای حیات سیاسی و اجتماعی است و تنها جنبه اخروی ندارد و سکولاریسم را نقد کرد علامه طباطبایی بود.

  نسبت به آیت الله شریعتمداری چه نگاهی داشتند؟

مسائل آقای قطب زاده و سخنرانی که آقای شریعتمداری داشتند بعد از شهادت استاد مطهری بود که به نظرم آقای شریعتمداری خیلی اشتباه کردند.

  اما قبل از انقلاب شهید مطهری نیز گرایش نواندیشی در دین داشتند. آقای شریعتمداری نیز با مجله مکتب اسلام هم همکاری   می کردند.

بله، خب ایشان هم گرایشات نواندیشی داشتند.

  مجله مکتب اسلام که تحت نظارت ایشان منتشر می شد به ضد شریعتی بودن خیلی معروف بود. شهید مطهری چه نظری نسبت به این مجله داشتند.

 پدر معتقد بودند بهترین راه تعادل است. دکتر شریعتی جامعه شناس برجسته، خلاق، فوق العاده با استعداد و خوش قلم بودند که قصد خدمت داشتند و برخی آثار ایشان هم بسیار نفیس است اما اشتباهات اساسی داشتند چون با   معارف اسلامی عمیقا آشنا نبودند.

  شما همان دید شهید مطهری نسبت به دکتر شریعتی را دارید که ایشان در بیانیه مشترک شان با مهندس بازرگان دارند؟

بله، یعنی دکتر شریعتی قابل نقد است اما قابل نفی نیست. شخصیت ایشان به لحاظ جنبه های مثبتی که داشتند قابل احترام است. به جوانان نیز خدمات زیادی کرده اما اینکه بخواهیم از او اسطوره بسازیم و بگوییم سراسر زیبایی بوده یا از او فقط چهره منفی بسازیم هر دو غلط است. شهید مطهری اینجاست یعنی حد وسط است.

۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۴ اخبار بازیگران،اخبار چهره ها،دنیای ستاره ها،اخبار هنرمندان مجتبی مطهری: اگر پدرم زنده بود علی مطهری مجتبی محرمی آیت الله مطهری

• اشتراک
• گزارش تخلف
• 0 محبوب

پربازدیدترین مقالات

پویا امینی: زود ازدواج کردم و راضی ام!

شاخ ترین خارجی های تاریخ لیگ فوتبال ایران!